1<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> 2<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> 3<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!-- 4 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 5 This file is generated from xml source: DO NOT EDIT 6 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 7 --> 8<title>Apache’de Başarımın Arttırılması - Apache HTTP Sunucusu</title> 9<link href="/style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" /> 10<link href="/style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" /> 11<link href="/style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="/style/css/prettify.css" /> 12<script src="/style/scripts/prettify.js" type="text/javascript"> 13</script> 14 15<link href="/images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head> 16<body id="manual-page"><div id="page-header"> 17<p class="menu"><a href="/mod/">Modüller</a> | <a href="/mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="/glossary.html">Terimler</a> | <a href="/sitemap.html">Site Haritası</a></p> 18<p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.2</p> 19<img alt="" src="/images/feather.gif" /></div> 20<div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="/images/left.gif" /></a></div> 21<div id="path"> 22<a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="../">Sürüm 2.2</a> > <a href="./">Çeşitli Belgeler</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Apache’de Başarımın Arttırılması</h1> 23<div class="toplang"> 24<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="/en/misc/perf-tuning.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | 25<a href="/ko/misc/perf-tuning.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | 26<a href="/tr/misc/perf-tuning.html" title="Türkçe"> tr </a></p> 27</div> 28 29 30 <p>Apache 2.x, esneklik, taşınabilirlik ve başarım arasında bir denge 31 sağlamak üzere tasarlanmış genel amaçlı bir HTTP sunucusudur. Başka 32 sunucularla kıyaslama denemelerinde öne geçmek üzere tasarlanmamış 33 olsa da Apache 2.x gerçek yaşamda karşılaşılan pek çok durumda oldukça 34 yüksek bir başarıma ulaşacak yetenektedir.</p> 35 36 <p>Apache 1.3 ile karşılaştırıldığında 2.x sürümleri toplam veri hızını 37 ve ölçeklenebilirliği arttırmak için pek çok en iyileme seçeneği 38 içerir. Bu iyileştirmelerin pek çoğu zaten öntanımlı olarak etkin 39 olmakla birlikte derleme ve kullanım sırasında başarımı önemli ölçüde 40 etkileyebilen yapılandırma seçenekleri de mevcuttur. Bu belgede, bir 41 Apache 2.x kurulumunda sunucu yöneticisinin sunucunun başarımını 42 arttırmak amacıyla yapılandırma sırasında neler yapabileceğinden 43 bahsedilmiştir. Bu yapılandırma seçeneklerinden bazıları, httpd’nin 44 donanımın ve işletim sisteminin olanaklarından daha iyi 45 yararlanabilmesini sağlarken bir kısmı da daha hızlı bir sunum için 46 yöneticinin işlevsellikten ödün verebilmesini olanaklı kılar.</p> 47 48 </div> 49<div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="/images/down.gif" /> <a href="#hardware">Donanım ve İşletim Sistemi ile İlgili Konular</a></li> 50<li><img alt="" src="/images/down.gif" /> <a href="#runtime">Çalışma Anı Yapılandırması ile İlgili Konular</a></li> 51<li><img alt="" src="/images/down.gif" /> <a href="#compiletime">Derleme Sırasında Yapılandırma ile İlgili Konular</a></li> 52<li><img alt="" src="/images/down.gif" /> <a href="#trace">Ek: Bir çağrı izlemesinin ayrıntılı çözümlemesi</a></li> 53</ul><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorum</a></li></ul></div> 54<div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="/images/up.gif" /></a></div> 55<div class="section"> 56<h2><a name="hardware" id="hardware">Donanım ve İşletim Sistemi ile İlgili Konular</a></h2> 57 58 59 60 <p>HTTP sunucusunun başarımını etkileyen en önemli donanım bellektir 61 (RAM). Bir HTTP sunucusu asla takaslama yapmamalıdır. Çünkü takaslama, 62 kullanıcının "yeterince hız" umduğu noktada sunumun gecikmesine sebep 63 olur. Böyle bir durumda kullanıcılar yüklemeyi durdurup tekrar 64 başlatma eğilimindedirler; sonuçta yük daha da artar. <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#maxclients">MaxClients</a></code> yönergesinin değerini 65 değiştirerek takaslamaya sebep olabilecek kadar çok çocuk süreç 66 oluşturulmasını engelleyebilirsiniz ve böyle bir durumda bunu mutlaka 67 yapmalısınız. Bunun için yapacağınız işlem basittir: <code>top</code> 68 benzeri bir araç üzerinden çalışan süreçlerinizin bir listesini alıp 69 Apache süreçlerinizin ortalama büyüklüğünü saptayıp, mevcut bellekten 70 bir kısmını diğer süreçler için ayırdıktan sonra kalan miktarı bu 71 değere bölerseniz yönergeye atayacağınız değeri bulmuş olursunuz.</p> 72 73 <p>Donanımın diğer unsurları için kararı siz verin: Daha hızlı işlemci, 74 daha hızlı ağ kartı, daha hızlı disk; daha hızlının ne kadar hızlı 75 olacağını deneyimlerinize bağlı olarak tamamen sizin ihtiyaçlarınız 76 belirler.</p> 77 78 <p>İşletim sistemi seçimi büyük oranda yerel ilgi konusudur. Fakat yine 79 de, genelde yararlılığı kanıtlanmış bazı kurallar bu seçimde size 80 yardımcı olabilir:</p> 81 82 <ul> 83 <li> 84 <p>Seçtiğiniz işletim sisteminin (çekirdeğin) en son kararlı 85 sürümünü çalıştırın. Bir çok işletim sistemi, son yıllarda TCP 86 yığıtları ve evre kütüphaneleri ile ilgili belirgin iyileştirmeler 87 yapmışlar ve yapmaktadırlar.</p> 88 </li> 89 90 <li> 91 <p>İşletim sisteminiz <code>sendfile</code>(2) sistem çağrısını 92 destekliyorsa bunun etkinleştirilebildiği sürümün kurulu olması 93 önemlidir. (Örneğin, Linux için bu, Linux 2.4 ve sonraki sürümler 94 anlamına gelirken, Solaris için Solaris 8’den önceki sürümlerin 95 yamanması gerektirdiği anlamına gelmektedir.) 96 <code>sendfile</code> işlevinin desteklendiği sistemlerde Apache 2 97 duruk içeriği daha hızlı teslim etmek ve işlemci kullanımını 98 düşürmek amacıyla bu işlevselliği kullanacaktır.</p> 99 </li> 100 </ul> 101 102 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="/images/up.gif" /></a></div> 103<div class="section"> 104<h2><a name="runtime" id="runtime">Çalışma Anı Yapılandırması ile İlgili Konular</a></h2> 105 106 107 108 <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="/mod/mod_dir.html">mod_dir</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mpm_common.html">mpm_common</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_status.html">mod_status</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="/mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_dir.html#directoryindex">DirectoryIndex</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/core.html#hostnamelookups">HostnameLookups</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/core.html#enablemmap">EnableMMAP</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/core.html#enablesendfile">EnableSendfile</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/core.html#keepalivetimeout">KeepAliveTimeout</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/prefork.html#maxspareservers">MaxSpareServers</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/core.html#options">Options</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code></li></ul></td></tr></table> 109 110 <h3><a name="dns" id="dns"><code>HostnameLookups</code> ve DNS ile ilgili diğer konular</a></h3> 111 112 113 114 <p>Apache 1.3 öncesinde, <code class="directive"><a href="/mod/core.html#hostnamelookups">HostnameLookups</a></code> yönergesinin öntanımlı değeri 115 <code>On</code> idi. İstek yerine getirilmeden önce bir DNS sorgusu 116 yapılmasını gerektirmesi sebebiyle bu ayarlama her istekte bir 117 miktar gecikmeye sebep olurdu. Apache 1.3’ten itibaren yönergenin 118 öntanımlı değeri <code>Off</code> yapılmıştır. Eğer günlük 119 dosyalarınızda konak isimlerinin bulunmasını isterseniz, Apache ile 120 birlikte gelen <code class="program"><a href="/programs/logresolve.html">logresolve</a></code> programını 121 kullanabileceğiniz gibi günlük raporlarını çözümleyen Apache ile 122 gelmeyen programlardan herhangi birini de kullanabilirsiniz.</p> 123 124 <p>Günlük dosyaları üzerindeki bu işlemi sunucu makinesi dışında 125 günlük dosyasının bir kopyası üzerinde yapmanızı öneririz. Aksi 126 takdirde sunucunuzun başarımı önemli ölçüde etkilenebilir.</p> 127 128 <p><code class="directive"><a href="/mod/mod_authz_host.html#allow">Allow</a></code> veya 129 <code class="directive"><a href="/mod/mod_authz_host.html#deny">Deny</a></code> 130 yönergelerinde IP adresi yerine bir konak veya alan ismi 131 belirtirseniz, iki DNS sorguluk bir bedel ödersiniz (biri normal, 132 diğeri IP taklidine karşı ters DNS sorgusu). Başarımı en iyilemek 133 için bu yönergelerde mümkün olduğunca isim yerine IP adreslerini 134 kullanınız.</p> 135 136 <p><code class="directive"><a href="/mod/core.html#hostnamelookups">HostnameLookups</a></code> 137 yönergelerinin <code><Location /server-status></code> gibi 138 bölüm yönergelerinin içinde de yer alabileceğini unutmayın. Bu gibi 139 durumlarda DNS sorguları sadece istek kuralla eşleştiği takdirde 140 yapılacaktır. Aşağıdaki örnekte <code>.html</code> ve 141 <code>.cgi</code> dosyalarına yapılan istekler hariç DNS sorguları 142 iptal edilmektedir:</p> 143 144 <div class="example"><p><code> 145 HostnameLookups off<br /> 146 <Files ~ "\.(html|cgi)$"><br /> 147 <span class="indent"> 148 HostnameLookups on<br /> 149 </span> 150 </Files> 151 </code></p></div> 152 153 <p>Yine de bazı CGI’lerin DNS isimlerine ihtiyacı olursa bu CGI’lerin 154 bu ihtiyaçlarına yönelik olarak <code>gethostbyname</code> çağrıları 155 yapabileceğini gözardı etmeyiniz.</p> 156 157 158 159 <h3><a name="symlinks" id="symlinks"><code>FollowSymLinks</code> ve 160 <code>SymLinksIfOwnerMatch</code></a></h3> 161 162 163 164 <p>URL uzayınızda geçerli olmak üzere bir <code>Options 165 FollowSymLinks</code> yoksa veya <code>Options 166 SymLinksIfOwnerMatch</code> yönergeleri varsa, Apache her sembolik 167 bağın üzerinde bazı sınamalar yapmak için ek bir sistem çağrısından 168 başka istenen her dosya için de ayrı bir çağrı yapacaktır.</p> 169 170 <div class="example"><h3>Örnek:</h3><p><code> 171 DocumentRoot /siteler/htdocs<br /> 172 <Directory /><br /> 173 <span class="indent"> 174 Options SymLinksIfOwnerMatch<br /> 175 </span> 176 </Directory> 177 </code></p></div> 178 179 <p>Bu durumda <code>/index.html</code> için bir istek yapıldığında 180 Apache, <code>/siteler</code>, <code>/siteler/htdocs</code> ve<br /> 181 <code>/siteler/htdocs/index.html</code> üzerinde 182 <code>lstat</code>(2) çağrıları yapacaktır. <code>lstat</code> 183 sonuçları önbelleğe kaydedilmediğinden bu işlem her istekte 184 yinelenecektir. Amacınız gerçekten sembolik bağları güvenlik 185 açısından sınamaksa bunu şöyle yapabilirsiniz:</p> 186 187 <div class="example"><p><code> 188 DocumentRoot /siteler/htdocs<br /> 189 <Directory /><br /> 190 <span class="indent"> 191 Options FollowSymLinks<br /> 192 </span> 193 </Directory><br /> 194 <br /> 195 <Directory /sitem/htdocs><br /> 196 <span class="indent"> 197 Options -FollowSymLinks +SymLinksIfOwnerMatch<br /> 198 </span> 199 </Directory> 200 </code></p></div> 201 202 <p>Böylece <code class="directive"><a href="/mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> altındaki 203 dosyalar için fazladan bir çağrı yapılmasını engellemiş olursunuz. 204 Eğer bazı bölümlerde <code class="directive"><a href="/mod/mod_alias.html#alias">Alias</a></code>, <code class="directive"><a href="/mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code> gibi yönergeler üzerinden belge kök 205 dizininizin dışında kalan dosya yollarına sahipseniz benzer 206 işlemleri onlar için de yapmalısınız. Sembolik bağ koruması yapmamak 207 suretiyle başarımı arttırmak isterseniz, <code>FollowSymLinks</code> 208 seçeneğini her yerde etkin kılın ve 209 <code>SymLinksIfOwnerMatch</code> seçeneğini asla 210 etkinleştirmeyin.</p> 211 212 213 214 <h3><a name="htaccess" id="htaccess"><code>AllowOverride</code></a></h3> 215 216 217 218 <p>Genellikle <code>.htaccess</code> dosyaları üzerinden yapıldığı 219 gibi URL uzayınızda geçersizleştirmelere izin veriyorsanız, Apache 220 her dosya bileşeni için bu <code>.htaccess</code> dosyalarını açmaya 221 çalışacaktır.</p> 222 223 <div class="example"><h3>Örnek:</h3><p><code> 224 DocumentRoot /siteler/htdocs<br /> 225 <Directory /><br /> 226 <span class="indent"> 227 AllowOverride all<br /> 228 </span> 229 </Directory> 230 </code></p></div> 231 232 <p>Bu durumda <code>/index.html</code> sayfasına yapılan bir istek için 233 Apache, <code>/.htaccess</code>, <code>/siteler/.htaccess</code> ve 234 <code>/siteler/htdocs/.htaccess</code> dosyalarını açmaya 235 çalışacaktır. Çözüm <code>Options FollowSymLinks</code> durumunun 236 benzeridir; başarımı arttırmak için dosya sisteminizin her yerinde 237 <code>AllowOverride None</code> olsun.</p> 238 239 240 241 <h3><a name="negotiation" id="negotiation">Dil Uzlaşımı</a></h3> 242 243 244 245 <p>Başarımı son kırıntısına kadar arttırmak istiyorsanız, mümkünse 246 içerik dili uzlaşımı da yapmayın. Dil uzlaşımından yararlanmak 247 isterken büyük başarım kayıplarına uğrayabilirsiniz. Böyle bir 248 durumda sunucunun başarımını arttırmanın tek bir yolu vardır. </p> 249 250 <div class="example"><p><code> 251 DirectoryIndex index 252 </code></p></div> 253 254 <p>Yukarıdaki gibi bir dosya ismi kalıbı kullanmak yerine, aşağıdaki 255 gibi seçenekleri tam bir liste halinde belirtin:</p> 256 257 <div class="example"><p><code> 258 DirectoryIndex index.cgi index.pl index.shtml index.html 259 </code></p></div> 260 261 <p>Buradaki sıralama öncelik sırasını belirler; yani, 262 öncelikli olmasını istediğiniz seçeneği listenin başına 263 yazmalısınız.</p> 264 265 <p>İstenen dosya için <code>MultiViews</code> kullanarak dizini 266 taratmak yerine, gerekli bilgiyi tek bir dosyadan okutmak suretiyle 267 başarımı arttırabilirsiniz. Bu amaçla türeşlem 268 (<code>type-map</code>) dosyaları kullanmanız yeterli olacaktır.</p> 269 270 <p>Sitenizde içerik dili uzlaşımına gerek varsa, bunu <code>Options 271 MultiViews</code> yönergesi üzerinden değil, türeşlem dosyaları 272 kullanarak yapmayı deneyin. İçerik dili uzlaşımı ve türeşlem 273 dosyalarının oluşturulması hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek 274 için <a href="/content-negotiation.html">İçerik Uzlaşımı</a> 275 belgesine bakınız.</p> 276 277 278 279 <h3>Bellek Eşlemleri</h3> 280 281 282 283 <p>Apache’nin SSI sayfalarında olduğu gibi teslim edilecek dosyanın 284 içeriğine bakma gereği duyduğu durumlarda, eğer işletim sistemi 285 <code>mmap</code>(2) ve benzerlerini destekliyorsa çekirdek normal 286 olarak dosyayı belleğe kopyalayacaktır.</p> 287 288 <p>Bazı platformlarda bu belleğe eşleme işlemi başarımı arttırsa da 289 başarımın veya httpd kararlılığının zora girdiği durumlar 290 olabilmektedir:</p> 291 292 <ul> 293 <li> 294 <p>Bazı işletim sistemlerinde işlemci sayısı artışına bağlı 295 olarak, <code>mmap</code> işlevi <code>read</code>(2) kadar iyi 296 ölçeklenmemiştir. Örneğin, çok işlemcili Solaris sunucularda 297 <code>mmap</code> iptal edildiği takdirde içeriği sunucu 298 tarafından işlenen dosyalar üzerinde bazen daha hızlı işlem 299 yapılabilmektedir.</p> 300 </li> 301 302 <li> 303 <p>Belleğe kopyalanacak dosya NFS üzerinden bağlanan bir dosya 304 sistemindeyse ve dosya başka bir NFS istemcisi makine tarafından 305 silinmiş veya dosyanın boyutu değiştirilmişse sunucunuz dosyaya 306 tekrar erişmeye çalıştığında bir hata alabilecektir.</p> 307 </li> 308 </ul> 309 310 <p>Böyle durumların olasılık dahilinde olduğu kurulumlarda içeriği 311 sunucu tarafından işlenecek dosyaların belleğe kopyalanmaması için 312 yapılandırmanıza <code>EnableMMAP off</code> satırını ekleyiniz. 313 (Dikkat: Bu yönerge dizin seviyesinde geçersizleştirilebilen 314 yönergelerdendir.)</p> 315 316 317 318 <h3><code>sendfile</code></h3> 319 320 321 322 <p>Apache’nin duruk dosyalarda olduğu gibi teslim edilecek dosyanın 323 içeriğine bakmadığı durumlarda, eğer işletim sistemi 324 <code>sendfile</code>(2) desteğine sahipse çekirdek normal olarak bu 325 desteği kullanacaktır.</p> 326 327 <p>Bazı platformlarda <code>sendfile</code> kullanımı, okuma ve yazma 328 işlemlerinin ayrı ayrı yapılmamasını sağlasa da 329 <code>sendfile</code> kullanımının httpd kararlılığını bozduğu bazı 330 durumlar sözkonusudur:</p> 331 332 <ul> 333 <li> 334 <p>Bazı platformlar derleme sisteminin saptayamadığı bozuk bir 335 <code>sendfile</code> desteğine sahip olabilir. Özellikle 336 derleme işleminin başka bir platformda yapılıp 337 <code>sendfile</code> desteği bozuk bir makineye kurulum 338 yapıldığı durumlarda bu desteğin bozuk olduğu 339 saptanamayacaktır.</p> 340 </li> 341 <li> 342 <p>Çekirdek, NFS üzerinden erişilen ağ dosyalarını kendi önbelleği 343 üzerinden gerektiği gibi sunamayabilir.</p> 344 </li> 345 </ul> 346 347 <p>Böyle durumların olasılık dahilinde olduğu kurulumlarda içeriğin 348 <code>sendfile</code> desteğiyle teslim edilmemesi için 349 yapılandırmanıza <code>EnableSendfile off</code> satırını ekleyiniz. 350 (Dikkat: Bu yönerge dizin seviyesinde geçersizleştirilebilen 351 yönergelerdendir.)</p> 352 353 354 355 <h3><a name="process" id="process">Süreç Oluşturma</a></h3> 356 357 358 359 <p>Apache 1.3 öncesinde <code class="directive"><a href="/mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code>, <code class="directive"><a href="/mod/prefork.html#maxspareservers">MaxSpareServers</a></code> ve <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code> ayarları, başka sunucularla kıyaslama 360 denemelerinde olağanüstü kötü sonuçlar alınmasına sebep olmaktaydı. 361 Özellikle uygulanan yükü karşılamaya yetecek sayıda çocuk süreç 362 oluşturulması aşamasında Apache’nin elde ettiği ivme bunlardan 363 biriydi. Başlangıçta <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code> yönergesiyle belli sayıda süreç 364 oluşturulduktan sonra her saniyede bir tane olmak üzere <code class="directive"><a href="/mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code> sayıda çocuk süreç 365 oluşturulmaktaydı. Örneğin, aynı anda 100 isteğe yanıt vermek için 366 <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code> 367 yönergesinin öntanımlı değeri olarak başta <code>5</code> süreç 368 oluşturulduğundan kalan süreçler için 95 saniye geçmesi gerekirdi. 369 Sık sık yeniden başlatılmadıklarından dolayı gerçek hayatta 370 sunucuların başına gelen de buydu. Başka sunucularla kıyaslama 371 denemelerinde ise işlem sadece on dakika sürmekte ve içler acısı 372 sonuçlar alınmaktaydı.</p> 373 374 <p>Saniyede bir kuralı, sunucunun yeni çocukları oluşturması sırasında 375 sistemin aşırı meşgul duruma düşmemesi için alınmış bir önlemdi. 376 Makine çocuk süreç oluşturmakla meşgul edildiği sürece isteklere 377 yanıt veremeyecektir. Böylesi bir durum Apache’nin başarımını 378 kötüleştirmekten başka işe yaramayacaktır. Apache 1.3’te saniyede 379 bir kuralı biraz esnetildi. Yeni gerçeklenimde artık bir süreç 380 oluşturduktan bir saniye sonra iki süreç, bir saniye sonra dört 381 süreç oluşturulmakta ve işlem, saniyede 32 çocuk süreç oluşturulur 382 duruma gelene kadar böyle ivmelenmektedir. Çocuk süreç oluşturma 383 işlemi <code class="directive"><a href="/mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code> 384 değerine ulaşılınca durmaktadır.</p> 385 386 <p>Bu, <code class="directive"><a href="/mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code>, 387 <code class="directive"><a href="/mod/prefork.html#maxspareservers">MaxSpareServers</a></code> ve 388 <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code> ayarlarıyla 389 oynamayı neredeyse gereksiz kılacak kadar iyi sonuçlar verecek gibi 390 görünmektedir. Saniyede 4 çocuktan fazlası oluşturulmaya 391 başlandığında hata günlüğüne bazı iletiler düşmeye başlar. Bu 392 iletilerin sayısı çok artarsa bu ayarlarla oynama vakti gelmiş 393 demektir. Bunun için <code class="module"><a href="/mod/mod_status.html">mod_status</a></code> çıktısını bir 394 kılavuz olarak kullanabilirsiniz.</p> 395 396 <p>Süreç oluşturmayla ilgili olarak süreç ölümü <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#maxrequestsperchild">MaxRequestsPerChild</a></code> değeri ile 397 sağlanır. Bu değer öntanımlı olarak <code>0</code> olup, çocuk süreç 398 başına istek sayısının sınırsız olduğu anlamına gelir. Eğer 399 yapılandırmanızda bu değeri <code>30</code> gibi çok düşük bir 400 değere ayarlarsanız bunu hemen kaldırmak zorunda kalabilirsiniz. 401 Sunucunuzu SunOS veya Solaris’in eski bir sürümü üzerinde 402 çalıştırıyorsanız bellek kaçaklarına sebep olmamak için bu değeri 403 <code>10000</code> ile sınırlayınız.</p> 404 405 <p>Kalıcı bağlantı özelliğini kullanıyorsanız, çocuk süreçler zaten 406 açık bağlantılardan istek beklemekte olacaklardır. <code class="directive"><a href="/mod/core.html#keepalivetimeout">KeepAliveTimeout</a></code> yönergesinin öntanımlı 407 değeri <code>5</code> saniye olup bu etkiyi en aza indirmeye yönelik 408 süredir. Burada ağ band genişliği ile sunucu kaynaklarının kullanımı 409 arasında bir seçim yapmak söz konusudur. Hiçbir şey umurunuzda 410 değilse <a href="http://www.hpl.hp.com/techreports/Compaq-DEC/WRL-95-4.html"> 411 çoğu ayrıcalığın yitirilmesi pahasına</a> bu değeri rahatça 412 <code>60</code> saniyenin üzerine çıkarabilirsiniz.</p> 413 414 415 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="/images/up.gif" /></a></div> 416<div class="section"> 417<h2><a name="compiletime" id="compiletime">Derleme Sırasında Yapılandırma ile İlgili Konular</a></h2> 418 419 420 <h3>MPM Seçimi</h3> 421 422 423 <p>Apache 2.x, <a href="/mpm.html">Çok Süreçlilik Modülleri</a> 424 (MPM) adı verilen eklemlenebilir çok görevlilik modellerini 425 destekler. Apache’yi derlerken bu MPM’lerden birini seçmeniz 426 gerekir. MPM’lerden bazıları platformlara özeldir: 427 <code class="module"><a href="/mod/beos.html">beos</a></code>, <code class="module"><a href="/mod/mpm_netware.html">mpm_netware</a></code>, 428 <code class="module"><a href="/mod/mpmt_os2.html">mpmt_os2</a></code> ve <code class="module"><a href="/mod/mpm_winnt.html">mpm_winnt</a></code>. Unix 429 benzeri sistemler için ise seçebileceğiniz modül sayısı birden 430 fazladır. MPM seçiminin httpd’nin hızında ve ölçeklenebilirliğinde 431 bazı etkileri olabilir:</p> 432 433 <ul> 434 435 <li><code class="module"><a href="/mod/worker.html">worker</a></code> modülü her biri çok evreli çok sayıda 436 çocuk süreç kullanımını destekler. Her evre aynı anda tek bir 437 bağlantıya hizmet sunar. Aynı hizmeti daha az bellek harcayarak 438 vermesi nedeniyle yüksek trafiğe sahip sunucularda 439 <code class="module"><a href="/mod/prefork.html">prefork</a></code> modülüne göre daha iyi bir seçimdir.</li> 440 441 <li><code class="module"><a href="/mod/prefork.html">prefork</a></code> modülü her biri tek bir evreye sahip 442 çok sayıda çocuk süreç kullanımını destekler. Her süreç aynı anda 443 tek bir bağlantıya hizmet sunar. Çoğu sistemde daha hızlı olması 444 nedeniyle <code class="module"><a href="/mod/worker.html">worker</a></code> modülüne göre daha iyi bir seçim 445 olarak görünürse de bunu daha fazla bellek kullanarak sağlar. 446 <code class="module"><a href="/mod/prefork.html">prefork</a></code> modülünün evresiz tasarımının 447 <code class="module"><a href="/mod/worker.html">worker</a></code> modülüne göre bazı yararlı tarafları 448 vardır: Çok evreli sistemlerde güvenilir olmayan üçüncü parti 449 modülleri kullanabilir ve evrelerde hata ayıklamanın yetersiz 450 kaldığı platformlarda hatalarını ayıklamak daha kolaydır.</li> 451 452 </ul> 453 454 <p>Bu modüller ve diğerleri hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için 455 <a href="/mpm.html">Çok Süreçlilik Modülleri</a> belgesine 456 bakınız.</p> 457 458 459 460 <h3><a name="modules" id="modules">Modüller</a></h3> 461 462 463 464 <p>Bellek kullanımı başarım konusunda önemli olduğundan gerçekte 465 kullanmadığınız modülleri elemeye çalışmalısınız. Modülleri birer <a href="/dso.html">DSO</a> olarak derlediyseniz <code class="directive"><a href="/mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> yönergesinin bulunduğu satırı 466 açıklama haline getirmeniz modülden kurtulmanız için yeterli 467 olacaktır. Modülleri bu şekilde kaldırarak onların yokluğunda 468 sitenizin hala işlevlerini yerine getirdiğini görme şansına da 469 kavuşmuş olursunuz.</p> 470 471 <p>Ancak, eğer modülleri Apache çalıştırılabilirinin içine 472 gömmüşseniz istenmeyen modülleri kaldırmak için Apache'yi yeniden 473 derlemeniz gerekir.</p> 474 475 <p>Bu noktada bir soru akla gelebilir: Hangi modüller gerekli, 476 hangileri değil? Bu sorunun yanıtı şüphesiz siteden siteye değişir. 477 Ancak, olmazsa olmaz moüller olarak <code class="module"><a href="/mod/mod_mime.html">mod_mime</a></code>, 478 <code class="module"><a href="/mod/mod_dir.html">mod_dir</a></code> ve <code class="module"><a href="/mod/mod_log_config.html">mod_log_config</a></code> 479 modüllerini sayabiliriz. Bunlardan <code>mod_log_config</code> 480 olmadan da bir sitenin çalışabileceğinden hareketle bu modülün 481 varlığı isteğe bağlı olsa da bu modülü kaldırmanızı önermiyoruz.</p> 482 483 484 485 <h3>Atomik İşlemler</h3> 486 487 488 489 <p>Worker MPM'nin en son geliştirme sürümleri ve 490 <code class="module"><a href="/mod/mod_cache.html">mod_cache</a></code> gibi bazı modüller APR'nin atomik API'sini 491 kullanırlar. Bu API, düşük ayarlı evre eşzamanlamasında atomik 492 işlemler yapar.</p> 493 494 <p>Öntanımlı olarak, APR bu işlemleri hedef işletim sistemi/işlemci 495 platformunda kullanılabilecek en verimli mekanizmayı kullanarak 496 gerçekleştirir. Günümüz işlemcilerinin çoğu, örneğin, bir atomik 497 karşılaştırma ve takas (CAS) işlemini donanımda gerçekleştirmektedir. 498 Bazı platformlarda APR'nin atomik işlemler için öntanımlı olarak daha 499 yavaş olan mutekslere dayalı gerçeklenimi kullanmasının sebebi eski 500 işlemcilerde bu tür makine kodlarının yokluğudur. Apache'yi bu tür 501 platformalarda günümüz işlemcileriyde çalıştırmayı düşünüyorsanız 502 Apache'yi derlemek için yapılandırırken en hızlı atomik işlemin 503 seçilebilmesi için <code>--enable-nonportable-atomics</code> 504 seçeneğini kullanın:</p> 505 506 <div class="example"><p><code> 507 /buildconf<br /> 508 /configure --with-mpm=worker --enable-nonportable-atomics=yes 509 </code></p></div> 510 511 <p><code>--enable-nonportable-atomics</code> seçeneği şu platformlar 512 için uygundur:</p> 513 514 <ul> 515 516 <li>SPARC üzerinde Solaris<br /> 517 APR öntanımlı olarak, SPARC/Solaris üzerinde mutekslere dayalı 518 atomik işlemleri kullanır. Ancak, 519 <code>--enable-nonportable-atomics</code> yapılandırmasını 520 kullanırsanız, donanım üzerinde hızlı karşılaştırma ve takas 521 için uygun SPARC v8plus kodunu kullanacak şekilde kod üretilir. 522 Apache'yi bu seçenekle yapılandırırsanız atomik işlemler daha 523 verimli olacak fakat derlenen Apache çalıştırılabiliri sadece 524 UltraSPARC kırmığı üzerinde çalışacaktır. 525 </li> 526 527 <li>x86 üzerinde Linux<br /> 528 APR öntanımlı olarak, Linux üzerinde mutekslere dayalı atomik 529 işlemleri kullanır. Ancak, 530 <code>--enable-nonportable-atomics</code> yapılandırmasını 531 kullanırsanız, donanım üzerinde hızlı karşılaştırma ve takas 532 için uygun 486 kodunu kullanacak şekilde kod üretilir. Apache'yi 533 bu seçenekle yapılandırırsanız atomik işlemler daha verimli 534 olacak fakat derlenen Apache çalıştırılabiliri (386 üzerinde 535 değil) sadece 486 ve sonrası kırmıklarda çalışacaktır. 536 </li> 537 538 </ul> 539 540 541 542 <h3><code>mod_status</code> ve <code>ExtendedStatus On</code> 543 </h3> 544 545 546 547 <p><code class="module"><a href="/mod/mod_status.html">mod_status</a></code> modülünü derlemiş ve Apache'yi 548 yapılandırır ve çalıştırırken <code>ExtendedStatus On</code> satırını 549 da kullanmışsanız Apache her istek üzerinde 550 <code>gettimeofday(2)</code> (veya işletim sistemine bağlı olarak 551 <code>time(2)</code>) çağrısından başka (1.3 öncesinde) fazladan 552 defalarca <code>time(2)</code> çağrıları yapacaktır. Bu çağrılarla 553 durum raporununun zamanlama bilgilerini içermesi sağlanır. Başarımı 554 arttırmak için <code>ExtendedStatus off</code> yapın (zaten öntanımlı 555 böyledir).</p> 556 557 558 559 <h3><code>accept</code> dizgilemesi ve çok soketli işlem</h3> 560 561 562 563 <div class="warning"><h3>Uyarı:</h3> 564 <p>Bu bölüm, Apache HTTP sunucusunun 2.x sürümlerinde yapılan 565 değişikliklere göre tamamen güncellenmemiştir. Bazı bilgiler hala 566 geçerliyse de lütfen dikkatli kullanınız.</p> 567 </div> 568 569 <p>Burada Unix soket arayüzü gerçeklenirken ihmal edilen bir durumdan 570 bahsedeceğiz. HTTP sunucunuzun çok sayıda adresten çok sayıda portu 571 dinlemek için çok sayıda <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code> yönergesi kullanmakta olduğunu varsayalım. Her 572 soketi çalıştığını görmek için denerken Apache bağlantı için 573 <code>select(2)</code> kullanacaktır. <code>select(2)</code> çağrısı 574 bu soketin üzerinde <em>sıfır</em> veya <em>en azından bir</em> 575 bağlantının beklemekte olduğu anlamına gelir. Apache'nin modeli çok 576 sayıda çocuk süreç içerir ve boşta olanların tümünde aynı anda yeni 577 bağlantılar denenebilir. Gerçekte çalışan kod bu olmasa da meramımızı 578 anlatmak için kodun şöyle bir şey olduğunu varsayabiliriz:</p> 579 580 <div class="example"><p><code> 581 for (;;) {<br /> 582 <span class="indent"> 583 for (;;) {<br /> 584 <span class="indent"> 585 fd_set accept_fds;<br /> 586 <br /> 587 FD_ZERO (&accept_fds);<br /> 588 for (i = first_socket; i <= last_socket; ++i) {<br /> 589 <span class="indent"> 590 FD_SET (i, &accept_fds);<br /> 591 </span> 592 }<br /> 593 rc = select (last_socket+1, &accept_fds, NULL, NULL, NULL);<br /> 594 if (rc < 1) continue;<br /> 595 new_connection = -1;<br /> 596 for (i = first_socket; i <= last_socket; ++i) {<br /> 597 <span class="indent"> 598 if (FD_ISSET (i, &accept_fds)) {<br /> 599 <span class="indent"> 600 new_connection = accept (i, NULL, NULL);<br /> 601 if (new_connection != -1) break;<br /> 602 </span> 603 }<br /> 604 </span> 605 }<br /> 606 if (new_connection != -1) break;<br /> 607 </span> 608 }<br /> 609 process the new_connection;<br /> 610 </span> 611 } 612 </code></p></div> 613 614 <p>Bu özet gerçeklenim bir takım açlık sorunlarına sebep olur. Bu 615 döngünün çalışması sırasında aynı anda çok sayıda çocuk süreç yeniden 616 çağrılır ve istekler arasında kalan çoğu çocuk da <code>select</code> 617 ile engellenir. Engellenen tüm bu çocuklar soketlerden herhangi biri 618 üzerinde tek bir istek göründüğünde <code>select</code> tarafından 619 uyandırılıp işleme sokulmak üzere döndürülürler (uyandırılan çocuk 620 sayısı işletim sistemine ve zamanlama ayarlarına göre değişiklik 621 gösterir). Bunların hepsi döngüye katılıp bağlantı kabul etmeye 622 (<code>accept</code>) çalışırlar. Fakat içlerinden yalnız biri 623 (sadece bir bağlantı isteğinin mevcut olduğu varsayımıyla) bunu 624 başarabilir. Kalanının bağlantı kabul etmesi (<code>accept</code>) 625 engellenir. Bu durum, bu çocukları istekleri başka başka soketlerden 626 değil mecburen tek bir soketten kabul etmeye kilitler ve bu soket 627 üzerinde yeni bir istek belirip uyandırılana kadar bu durumda 628 kalırlar. Bu açlık sorunu ilk olarak <a href="http://bugs.apache.org/index/full/467">PR#467</a> sayılı raporla 629 belgelenmiştir. Bu sorunun en az iki çözümü vardır.</p> 630 631 <p>Çözümün biri engellenmeyen soket kullanımıdır. Bu durumda 632 <code>accept</code> çocukları engellemeyecek ve yapılan bir 633 bağlantının ardından diğer çocuklar durumları değişmeksizin bağlantı 634 beklemeye devam edeceklerdir. Fakat bu durum işlemci zamanının boşa 635 harcanmasına sebep olur. Seçilmiş (<code>select</code>) boşta on 636 çocuğun olduğunu ve bir bağlantı geldiğini varsayalım. Kalan dokuz 637 çocuk işine devam edip bağlantı kabul etmeyi (<code>accept</code>) 638 deneyecek, başarızsız olacak, dönecek başa, tekrar seçilecek 639 (<code>select</code>) ve böyle hiçbir iş yapmadan dönüp duracaktır. Bu 640 arada hizmet sunmakta olanlar da işlerini bitirdikten sonra bu 641 döngüdeki yerlerini alacaklardır. Aynı kutunun içinde boşta bir sürü 642 işlemciniz (çok işlemcili sistemler) yoksa bu çözüm pek verimli 643 olmayacaktır.</p> 644 645 <p>Diğer çözüm ise Apache tarafından kullanılan çözüm olup, girdiyi 646 bir iç döngüde sıraya sokmaktır. Döngü aşağıda örneklenmiştir (farklar 647 vurgulanmıştır):</p> 648 649 <div class="example"><p><code> 650 for (;;) {<br /> 651 <span class="indent"> 652 <strong>accept_mutex_on ();</strong><br /> 653 for (;;) {<br /> 654 <span class="indent"> 655 fd_set accept_fds;<br /> 656 <br /> 657 FD_ZERO (&accept_fds);<br /> 658 for (i = first_socket; i <= last_socket; ++i) {<br /> 659 <span class="indent"> 660 FD_SET (i, &accept_fds);<br /> 661 </span> 662 }<br /> 663 rc = select (last_socket+1, &accept_fds, NULL, NULL, NULL);<br /> 664 if (rc < 1) continue;<br /> 665 new_connection = -1;<br /> 666 for (i = first_socket; i <= last_socket; ++i) {<br /> 667 <span class="indent"> 668 if (FD_ISSET (i, &accept_fds)) {<br /> 669 <span class="indent"> 670 new_connection = accept (i, NULL, NULL);<br /> 671 if (new_connection != -1) break;<br /> 672 </span> 673 }<br /> 674 </span> 675 }<br /> 676 if (new_connection != -1) break;<br /> 677 </span> 678 }<br /> 679 <strong>accept_mutex_off ();</strong><br /> 680 process the new_connection;<br /> 681 </span> 682 } 683 </code></p></div> 684 685 <p><code>accept_mutex_on</code> ve <code>accept_mutex_off</code> <a id="serialize" name="serialize">işlevleri</a> bir karşılıklı red 686 semoforu oluştururlar. Mutekse aynı anda sadece bir çocuk sahip 687 olabilir. Bu muteksleri gerçeklemek için çeşitli seçenekler vardır. 688 Seçim, <code>src/conf.h</code> (1.3 öncesi) veya 689 <code>src/include/ap_config.h</code> (1.3 ve sonrası) dosyasında 690 tanımlanmıştır. Bazı mimariler bir kilitleme seçeneğine sahip 691 değildir. Böyle mimarilerde çok sayıda <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code> yönergesi kullanmak güvenilir 692 olmayacaktır.</p> 693 694 <p><code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#acceptmutex">AcceptMutex</a></code> yönergesi, 695 seçilen muteks gerçeklenimini çalışma anında değiştirmek için 696 kullanılabilir.</p> 697 698 <dl> 699 <dt><code>AcceptMutex flock</code></dt> 700 701 <dd> 702 <p>Bu yöntem, bir kilit dosyasını kilitlemek için 703 <code>flock(2)</code> sistem çağrısını kullanır (Kilit dosyasının 704 yeri <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#lockfile">LockFile</a></code> 705 yönergesiyle belirtilir).</p> 706 </dd> 707 708 <dt><code>AcceptMutex fcntl</code></dt> 709 710 <dd> 711 <p>Bu yöntem, bir kilit dosyasını kilitlemek için 712 <code>fcntl(2)</code> sistem çağrısını kullanır (Kilit dosyasının 713 yeri <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#lockfile">LockFile</a></code> 714 yönergesiyle belirtilir).</p> 715 </dd> 716 717 <dt><code>AcceptMutex sysvsem</code></dt> 718 719 <dd> 720 <p>(1.3 ve sonrası) Bu yöntem muteksi gerçeklemek için SysV tarzı 721 semaforları kullanır. Maalesef, SysV tarzı semaforların bazı yan 722 etkileri vardır. Bunlardan biri Apache'nin semaforu temizlemeden 723 ölme ihtimalidir (<code>ipcs(8)</code> kılavuz sayfasına bakınız). 724 Diğer biri, CGI'lerin sunucu ile aynı kullanıcı kimliğini 725 kullanmaları nedeniyle semafor arayüzünün hizmet reddi 726 saldırılarına açık olmasıdır (<code class="program"><a href="/programs/suexec.html">suexec</a></code> veya 727 <code>cgiwrapper</code> gibi bir şeyler kullanmadıkça bütün 728 CGI'ler için söz konusudur). Bu sebeple bu yöntem IRIX haricinde 729 hiçbir mimaride kullanılmaz (önceki ikisi çoğu IRIX makine için 730 elde edilmesi imkansız derecede pahalı olduğundan).</p> 731 </dd> 732 733 <dt><code>AcceptMutex pthread</code></dt> 734 735 <dd> 736 <p>(1.3 ve sonrası) Bu yöntem POSIX mutekslerini kullanır ve POSIX 737 evreleri belirtiminin tamamen gerçeklendiği mimarilerde çalışması 738 gerekirse de sadece Solaris (2.5 ve sonrası) üzerinde ve sadece 739 belli yapılandırmalarla çalışmakta gibi görünmektedir. Bunu 740 denemişseniz sunucunuzun çöktüğünü ve yanıt vermediğini 741 görmüşsünüzdür. Sadece duruk içerikli sunucular iyi 742 çalışmaktadır.</p> 743 </dd> 744 745 <dt><code>AcceptMutex posixsem</code></dt> 746 747 <dd> 748 <p>(2.0 ve sonrası) Bu yöntem POSIX semaforlarını kullanır. Eğer 749 işlem sırasında bir evre muteks kaynaklı parçalama arızalarıyla 750 karşı karşıya kalırsa HTTP sunucusunun çökmesiyle semaforun sahibi 751 kurtarılamaz.</p> 752 </dd> 753 754 </dl> 755 756 <p>Eğer sisteminiz yukarıda bahsedilenler dışında başka bir dizgileme 757 yöntemi kullanıyorsa bununla ilgili kodun APR'ye eklenmesi girilen 758 zahmete değecektir.</p> 759 760 <p>Başka bir çözüm daha vardır ancak döngü kısmen dizgilenmeyeceğinden 761 (yani belli sayıda sürece izin verilemeyeceğinden) asla 762 gerçeklenmemiştir. Bu sadece, aynı anda çok sayıda çocuk sürecin 763 çalışabileceği ve dolayısıyla band genişliğinin tüm yönleriyle 764 kullanılabileceği çok işlemcili sistemlerde ilginç olabilirdi. Bu 765 gelecekte incelenmeye değer bir konu olmakla beraber çok sayıda HTTP 766 sunucusunun aynı anda aynı amaca hizmet edecek şekilde çalışması 767 standart olarak pek mümkün görülmediğinden bu olasılık çok 768 düşüktür.</p> 769 770 <p>En yüksek başarımı elde etmek için ideal olanı sunucuları 771 çalıştırırken çok sayıda <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code> yönergesi kullanmamaktır. Fakat siz yine de 772 okumaya devam edin.</p> 773 774 775 776 <h3><code>accept</code> dizgilemesi - tek soket</h3> 777 778 779 780 <p>Çok soketli sunucular için yukarıda açıklananlar iyi güzel de tek 781 soketli sunucularda durum ne? Kuramsal olarak, bunların hiçbiriyle bir 782 sorunları olmaması gerekir. Çünkü yeni bir bağlantı gelene kadar tüm 783 çocuklar <code>accept(2)</code> ile engellenirler dolayısıyla hiçbir 784 açlık sorununun ortaya çıkmaması gerekir. Uygulamada ise son 785 kullanıcıdan gizli olarak, yukarıda engellenmeyen çocuklar çözümünde 786 bahsedilenle hemen hemen aynı "boşa dönüp durma" davranışı mevcuttur. 787 Çoğu TCP yığıtı bu yolu gerçeklemiştir. Çekirdek, yeni bir bağlantı 788 ortaya çıktığında <code>accept</code> ile engellenen tüm süreçleri 789 uyandırır. Bu süreçlerden bağlantıyı alan kullanıcı bölgesine geçerken 790 çekirdek içinde döngüde olan diğerleri de yeni bağlantı keşfedilene 791 kadar uykularına geri dönerler. Bu çekirdek içi döngü, kullanıcı 792 bölgesindeki kodlara görünür değildir ama bu olmadıkları anlamına 793 gelmez. Bu durum, çok soketli engellenmeyen çocuklar çözümündeki boşa 794 döngünün sebep olduğu gereksiz işlemci yükü sorununu içinde 795 barındırır.</p> 796 797 <p>Bununla birlikte, tek soketli durumda bile bundan daha verimli bir 798 davranış sergileyen bir çok mimari bulduk. Bu aslında hemen hemen her 799 durumda öntanımlı olarak böyledir. Linux altında yapılan üstünkörü 800 denemelerde (128MB bellekli çift Pentium pro 166 işlemcili makinede 801 Linux 2.0.30) tek sokette dizgilemenin dizgilenmemiş duruma göre 802 saniyede %3 daha az istekle sonuçlandığı gösterilmiştir. Fakat 803 dizgilenmemiş tek soket durumunda her istekte 100ms'lik ek bir gecikme 804 olduğu görülmüştür. Bu gecikmenin sebebi muhtemelen uzun mesafeli 805 hatlar olup sadece yerel ağlarda söz konusudur. Tek soketli 806 dizgilemeyi geçersiz kılmak için 807 <code>SINGLE_LISTEN_UNSERIALIZED_ACCEPT</code> tanımlarsanız tek 808 soketli sunucularda artık dizgileme yapılmayacaktır.</p> 809 810 811 812 <h3>Kapatmayı zamana yaymak</h3> 813 814 815 816 <p><a href="http://www.ics.uci.edu/pub/ietf/http/draft-ietf-http-connection-00.txt">draft-ietf-http-connection-00.txt</a> taslağının 8. bölümünde 817 bahsedildiği gibi, bir HTTP sunucusunun protokolü <strong>güvenilir 818 şekilde</strong> gerçeklemesi için her iki yöndeki iletişimi 819 birbirinden bağımsız olarak (iki yönlü bir TCP bağlantısının her 820 yarısını diğerinden bağımsız olarak) kapatması gerekir. Bu olgu başka 821 sunucular tarafından çoğunlukla dikkate alınmaz fakat Apache'nin 1.2 822 sürümünden beri gerektiği gibi gerçeklenmektedir.</p> 823 824 <p>Bu özellik Apache'ye eklendiğinde Unix'in çeşitli sürümlerinde 825 uzgörüsüzlükten dolayı bir takım geçici telaş sorunlarına sebep oldu. 826 TCP belirtimi <code>FIN_WAIT_2</code> durumunda bir zaman aşımından 827 bahsetmez ama yasaklamaz da. Zaman aşımı olmayan sistemlerde, Apache 828 1.2 çoğu soketin sonsuza kadar <code>FIN_WAIT_2</code> durumunda 829 takılıp kalmasına sebep olur. Çoğu durumda, satıcıdan sağlanan en son 830 TCP/IP yamalarını uygulanarak bu önlenebilir. Satıcının hiçbir yeni 831 yama dağıtmadığı durumlarda (örneğin, SunOS4 -- bir kaynak lisansı ile 832 insanlar bunu kendileri yamayabilirse de) bu özelliği devre dışı 833 bırakmaya karar verdik.</p> 834 835 <p>Bunun üstesinden gelmenin iki yolu vardır. Bunlardan biri 836 <code>SO_LINGER</code> soket seçeneğidir. Bu işin kaderi buymuş gibi 837 görünürse de çoğu TCP/IP yığıtında bu gerektiği gibi 838 gerçeklenmemiştir. Bu yığıtlar üzerinde, bu yöntemin, doğru bir 839 gerçeklenimle bile (örneğin, Linux 2.0.31) sonraki çözümden daha 840 pahalı olduğu ortaya çıkmıştır.</p> 841 842 <p>Çoğunlukla, Apache bunu (<code>http_main.c</code> içindeki) 843 <code>lingering_close</code> adında bir işlevle gerçekler. Bu işlev 844 kabaca şöyle görünür:</p> 845 846 <div class="example"><p><code> 847 void lingering_close (int s)<br /> 848 {<br /> 849 <span class="indent"> 850 char junk_buffer[2048];<br /> 851 <br /> 852 /* gönderen tarafı kapat */<br /> 853 shutdown (s, 1);<br /> 854 <br /> 855 signal (SIGALRM, lingering_death);<br /> 856 alarm (30);<br /> 857 <br /> 858 for (;;) {<br /> 859 <span class="indent"> 860 /* s'i okumak için, 2 saniyelik zaman aşımı ile seç */<br /> 861 select (s for reading, 2 second timeout);<br /> 862 /* Hata oluşmuşsa döngüden çık */<br /> 863 if (error) break;<br /> 864 /* s okumak için hazırsa */<br /> 865 if (s is ready for reading) {<br /> 866 <span class="indent"> 867 if (read (s, junk_buffer, sizeof (junk_buffer)) <= 0) {<br /> 868 <span class="indent"> 869 break;<br /> 870 </span> 871 }<br /> 872 /* geri kalan herşey burada */<br /> 873 </span> 874 }<br /> 875 </span> 876 }<br /> 877 <br /> 878 close (s);<br /> 879 </span> 880 } 881 </code></p></div> 882 883 <p>Bağlantı sonunda bu doğal olarak biraz daha masrafa yol açar, fakat 884 güvenilir bir gerçeklenim için bu gereklidir. HTTP/1.1'in daha yaygın 885 kullanılmaya başlanması ve tüm bağlantıların kalıcı hale gelmesiyle bu 886 gerçeklenim daha fazla istek üzerinden kendi masrafını 887 karşılayacaktır. Ateşle oynamak ve bu özelliği devre dışı bırakmak 888 isterseniz <code>NO_LINGCLOSE</code>'u tanımlayabilirsiniz, fakat bu 889 asla önerilmez. Özellikle, HTTP/1.1'den itibaren boruhatlı kalıcı 890 bağlantıların <code>lingering_close</code> kullanmaya başlaması mutlak 891 bir gerekliliktir (ve <a href="http://www.w3.org/Protocols/HTTP/Performance/Pipeline.html"> 892 boruhatlı bağlantıların daha hızlı</a> olması nedeniyle bu 893 bağlantıları desteklemek isteyebilirsiniz).</p> 894 895 896 897 <h3>Çetele Dosyası</h3> 898 899 900 901 <p>Apache'nin ana ve alt süreçleri birbirleriyle çetele denen birşey 902 üzerinden haberleşirler. Bunun en mükemmel şekilde paylaşımlı bellekte 903 gerçeklenmesi gerekir. Eriştiğimiz veya portlarını ayrıntılı olarak 904 belirttiğimiz işletim sistemleri için bu, genellikle paylaşımlı bellek 905 kullanılarak gerçeklenir. Geri kalanlar, öntanımlı olarak bunu bir 906 disk dosyası kullanarak gerçekler. Bir disk dosyaı yavaş olmanın yanı 907 sıra güvenilir de değildir (ve daha az özelliğe sahiptir). Mimarinizin 908 <code>src/main/conf.h</code> dosyasını inceleyin ve 909 <code>USE_MMAP_SCOREBOARD</code> veya 910 <code>USE_SHMGET_SCOREBOARD</code>'a bakın. Bu ikisinden birinin (ve 911 yanı sıra sırasıyla <code>HAVE_MMAP</code> veya 912 <code>HAVE_SHMGET</code>'in) tanımlanmış olması, sağlanan paylaşımlı 913 bellek kodunu etkinleştirir. Eğer sisteminiz diğer türdeki paylaşımlı 914 belleğe sahipse, <code>src/main/http_main.c</code> dosyasını açıp, 915 Apache'de bu belleği kullanması gereken kanca işlevleri ekleyin (Bize 916 de bir yama yollayın, lütfen).</p> 917 918 <div class="note">Tarihsel bilgi: Apache'nin Linux uyarlaması, Apache'nin 1.2 919 sürümüne kadar paylaşımlı belleği kullanmaya başlamamıştı. Bu kusur, 920 Apache'nin Linux üzerindeki erken dönem sürümlerinin davranışlarının 921 zayıf ve güvenilmez olmasına yol açmıştı.</div> 922 923 924 925 <h3>DYNAMIC_MODULE_LIMIT</h3> 926 927 928 929 <p>Devingen olarak yüklenen modülleri kullanmamak niyetindeyseniz 930 (burayı okuyan ve sunucunuzun başarımını son kırıntısına kadar 931 arttırmakla ilgilenen biriyseniz bunu düşünmezsiniz), sunucunuzu 932 derlerken seçenekler arasına <code>-DDYNAMIC_MODULE_LIMIT=0</code> 933 seçeneğini de ekleyin. Bu suretle, sadece, devingen olarak yüklenen 934 modüller için ayrılacak belleği kazanmış olacaksınız.</p> 935 936 937 938 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="/images/up.gif" /></a></div> 939<div class="section"> 940<h2><a name="trace" id="trace">Ek: Bir çağrı izlemesinin ayrıntılı çözümlemesi</a></h2> 941 942 943 944 <p>Burada, Solaris 8 üzerinde worker MPM'li Apache 2.0.38'in bir sistem 945 çağrısı izlenmektedir. Bu izleme şu komutla elde edilmiştir:</p> 946 947 <div class="example"><p><code> 948 truss -l -p <var>httpd_çocuk_pidi</var>. 949 </code></p></div> 950 951 <p><code>-l</code> seçeneği, truss'a hafif bir sürecin yaptığı her 952 sistem çağrısını (hafif süreç -- HS -- Solaris'in bir çekirdek seviyesi 953 evreleme biçimi) günlüğe yazmasını söyler.</p> 954 955 <p>Diğer sistemlerin sistem çağrılarını izleyen farklı araçları vardır 956 (<code>strace</code>, <code>ktrace</code>, <code>par</code> gibi). 957 Bunlar da benzer çıktılar üretirler.</p> 958 959 <p>Bu izleme sırasında, bir istemci httpd'den 10 KB'lık duruk bir dosya 960 talebinde bulunmuştur. Duruk olmayan veya içerik uzlaşımlı isteklerin 961 izleme kayıtları vahşice (bazı durumlarda epey çirkince) farklı 962 görünür.</p> 963 964 <div class="example"><p><code> 965 /67: accept(3, 0x00200BEC, 0x00200C0C, 1) (uykuda...)<br /> 966 /67: accept(3, 0x00200BEC, 0x00200C0C, 1) = 9 967 </code></p></div> 968 969 <p>Bu izlemede, dinleyen evre HS #67 içinde çalışmaktadır.</p> 970 971 <div class="note"><code>accept(2)</code> dizgelemesinin olmayışına dikkat edin. 972 Özellikle bu platformda worker MPM, çok sayıda portu dinlemedikçe, 973 öntanımlı olarak dizgeleştirilmemiş bir accept çağrısı kullanır.</div> 974 975 <div class="example"><p><code> 976 /65: lwp_park(0x00000000, 0) = 0<br /> 977 /67: lwp_unpark(65, 1) = 0 978 </code></p></div> 979 980 <p>Bağlantının kabul edilmesiyle, dinleyici evre isteği yerine getirmek 981 üzere bir worker evresini uyandırır. Bu izlemede, isteği yerine getiren 982 worker evresi HS #65'e aittir.</p> 983 984 <div class="example"><p><code> 985 /65: getsockname(9, 0x00200BA4, 0x00200BC4, 1) = 0 986 </code></p></div> 987 988 <p>Sanal konakların gerçeklenimi sırasında, Apache'nin, bağlantıları 989 kabul etmek için kullanılan yerel soket adreslerini bilmesi gerekir. 990 Çoğu durumda bu çağrıyı bertaraf etmek mümkündür (hiç sanal konağın 991 olmadığı veya <code class="directive"><a href="/mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code> 992 yönergelerinin mutlak adreslerle kullanıldığı durumlarda). Fakat bu en 993 iyilemeleri yapmak için henüz bir çaba harcanmamıştır.</p> 994 995 <div class="example"><p><code> 996 /65: brk(0x002170E8) = 0<br /> 997 /65: brk(0x002190E8) = 0 998 </code></p></div> 999 1000 <p><code>brk(2)</code> çağrıları devingen bellekten bellek ayırır. httpd 1001 çoğu isteği yerine getirirken özel bellek ayırıcılar 1002 (<code>apr_pool</code> ve <code>apr_bucket_alloc</code>) kullandığından 1003 bunlar bir sistem çağrısı izlemesinde nadiren görünür. Bu izlemede, 1004 httpd henüz yeni başlatıldığından, özel bellek ayırıcıları oluşturmak 1005 için ham bellek bloklarını ayırmak amacıyla <code>malloc(3)</code> 1006 çağrıları yapması gerekir.</p> 1007 1008 <div class="example"><p><code> 1009/65: fcntl(9, F_GETFL, 0x00000000) = 2<br /> 1010/65: fstat64(9, 0xFAF7B818) = 0<br /> 1011/65: getsockopt(9, 65535, 8192, 0xFAF7B918, 0xFAF7B910, 2190656) = 0<br /> 1012/65: fstat64(9, 0xFAF7B818) = 0<br /> 1013/65: getsockopt(9, 65535, 8192, 0xFAF7B918, 0xFAF7B914, 2190656) = 0<br /> 1014/65: setsockopt(9, 65535, 8192, 0xFAF7B918, 4, 2190656) = 0<br /> 1015/65: fcntl(9, F_SETFL, 0x00000082) = 0 1016 </code></p></div> 1017 1018 <p>Ardından, worker evresi istemciye (dosya tanıtıcısı 9) engellenmeyen 1019 kipte bir bağlantı açar. <code>setsockopt(2)</code> 1020 ve <code>getsockopt(2)</code> çağrıları, Solaris libc'sinin soketler 1021 üzerindeki <code>fcntl(2)</code> çağrısı yanında birer yan etkiden 1022 ibarettirler.</p> 1023 1024 <div class="example"><p><code> 1025 /65: read(9, " G E T / 1 0 k . h t m".., 8000) = 97 1026 </code></p></div> 1027 1028 <p>Worker evresi istemciden isteği okur.</p> 1029 1030 <div class="example"><p><code> 1031/65: stat("/var/httpd/apache/httpd-8999/htdocs/10k.html", 0xFAF7B978) = 0<br /> 1032/65: open("/var/httpd/apache/httpd-8999/htdocs/10k.html", O_RDONLY) = 10 1033 </code></p></div> 1034 1035 <p>Bu httpd <code>Options FollowSymLinks</code> ve <code>AllowOverride 1036 None</code> ile yapılandırılmıştır. Bu bakımdan, ne istenen dosya ile 1037 sonuçlanan yol üzerindeki her dizinde <code>lstat(2)</code> çağrısına ne 1038 de <code>.htaccess</code> dosyalarına bakılmasına gerek vardır. 1039 <code>stat(2)</code> çağrısı basitçe dosya için şunları doğrulamak 1040 amacıyla yapılır: 1) dosya mevcuttur ve 2) bir dizin değil normal bir 1041 dosyadır.</p> 1042 1043 <div class="example"><p><code> 1044 /65: sendfilev(0, 9, 0x00200F90, 2, 0xFAF7B53C) = 10269 1045 </code></p></div> 1046 1047 <p>Bu örnekte, httpd, istenen dosyayı ve HTTP yanıt başlığını tek bir 1048 <code>sendfilev(2)</code> sistem çağrısı ile göndermektedir. Dosya 1049 gönderim işleminin anlamı sistemden sisteme değişiklik gösterir. Bazı 1050 sistemlerde, <code>sendfile(2)</code> çağrısından önce başlıkları 1051 göndermek için <code>write(2)</code> veya <code>writev(2)</code> 1052 çağrısı yapmak gerekir.</p> 1053 1054 <div class="example"><p><code> 1055 /65: write(4, " 1 2 7 . 0 . 0 . 1 - ".., 78) = 78 1056 </code></p></div> 1057 1058 <p>Bu <code>write(2)</code> çağrısı isteği erişim günlüğüne kaydeder. Bu 1059 izlemede eksik olan tek şey, <code>time(2)</code> çağrısıdır. Apache 1060 1.3'ün aksine, Apache 2.x zamana bakmak için 1061 <code>gettimeofday(3)</code> çağırısını kullanır. Linux ve Solaris gibi 1062 bazı işletim sistemleri, <code>gettimeofday</code> işlevinin, sıradan 1063 bir sistem çağrısından daha fazla götürüsü olmayan en iyilenmiş bir 1064 gerçeklenimine sahiptir.</p> 1065 1066 <div class="example"><p><code> 1067 /65: shutdown(9, 1, 1) = 0<br /> 1068 /65: poll(0xFAF7B980, 1, 2000) = 1<br /> 1069 /65: read(9, 0xFAF7BC20, 512) = 0<br /> 1070 /65: close(9) = 0 1071 </code></p></div> 1072 1073 <p>Burada worker evresi bağlantıyı zamana yaymaktadır.</p> 1074 1075 <div class="example"><p><code> 1076 /65: close(10) = 0<br /> 1077 /65: lwp_park(0x00000000, 0) (uykuda...) 1078 </code></p></div> 1079 1080 <p>Son olarak, worker evresi teslim edilen dosyayı kapattıktan sonra 1081 dinleyici evre tarafından başka bir bağlantı atanıncaya kadar beklemeye 1082 alınır.</p> 1083 1084 <div class="example"><p><code> 1085 /67: accept(3, 0x001FEB74, 0x001FEB94, 1) (uykuda...) 1086 </code></p></div> 1087 1088 <p>Bu arada, dinleyici evre bağlantıyı bir worker evresine atar atamaz 1089 başka bir bağlantıyı beklemeye başlar (Mevcut tüm evreler meşgulse 1090 dinleyici evreyi baskılayan worker MPM'nin akış denetim şemasına konu 1091 olur). Bu izlemede görünmüyor olsa da sonraki <code>accept(2)</code> 1092 çağrısı, yeni bağlantı kabul eden worker evresine paralel olarak 1093 yapılabilir (aşırı yük durumlarında normal olarak, bu yapılır).</p> 1094 1095 </div></div> 1096<div class="bottomlang"> 1097<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="/en/misc/perf-tuning.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | 1098<a href="/ko/misc/perf-tuning.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | 1099<a href="/tr/misc/perf-tuning.html" title="Türkçe"> tr </a></p> 1100</div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="/images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorum</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed again by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Freenode, or sent to our <a href="http://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div> 1101<script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!-- 1102var comments_shortname = 'httpd'; 1103var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/2.2/misc/perf-tuning.html'; 1104(function(w, d) { 1105 if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") { 1106 d.write('<div id="comments_thread"><\/div>'); 1107 var s = d.createElement('script'); 1108 s.type = 'text/javascript'; 1109 s.async = true; 1110 s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier; 1111 (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s); 1112 } 1113 else { 1114 d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>'); 1115 } 1116})(window, document); 1117//--><!]]></script></div><div id="footer"> 1118<p class="apache">Copyright 2013 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p> 1119<p class="menu"><a href="/mod/">Modüller</a> | <a href="/mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="/glossary.html">Terimler</a> | <a href="/sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!-- 1120if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') { 1121 prettyPrint(); 1122} 1123//--><!]]></script> 1124</body></html>
