1===============================================================================
2=    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.7.     =
3===============================================================================
4
5     Vim to potężny edytor, który posiada wiele poleceń, zbyt dużo, by
6     wyjaśnić je wszystkie w tym tutorialu. Ten przewodnik ma nauczyć
7     Cię posługiwać się wystarczająco wieloma komendami, byś mógł łatwo
8     używać Vima jako edytora ogólnego przeznaczenia.
9
10     Czas potrzebny na ukończenie tutoriala to 25 do 30 minut i zależy
11     od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.
12
13	 UWAGA:
14	 Polecenia wykonywane w czasie lekcji zmodyfikują tekst. Zrób
15	 wcześniej kopię tego pliku do ćwiczeń (jeśli zacząłeś komendą
16	 "vimtutor", to już pracujesz na kopii).
17
18	 Pamiętaj, że przewodnik ten został zaprojektowany do nauki poprzez
19	 ćwiczenia. Oznacza to, że musisz wykonywać polecenia, by nauczyć się ich
20	 prawidłowo. Jeśli będziesz jedynie czytał tekst, szybko zapomnisz wiele
21	 poleceń!
22
23     Teraz upewnij się, że nie masz wciśniętego Caps Locka i wciskaj  j
24     tak długo dopóki Lekcja 1.1. nie wypełni całkowicie ekranu.
25
26~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
27		  Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
28
29       ** By wykonać ruch kursorem, wciśnij h, j, k, l jak pokazano. **
30
31	       ^
32	       k		      Wskazówka:  h jest po lewej
33	  < h	  l >				  l jest po prawej
34	       j				  j wygląda jak strzałka w dół
35	       v
36  1. Poruszaj kursorem dopóki nie będziesz pewien, że pamiętasz polecenia.
37
38  2. Trzymaj  j  tak długo aż będzie się powtarzał.
39     Teraz wiesz jak dojść do następnej lekcji.
40
41  3. Używając strzałki w dół przejdź do następnej lekcji.
42
43Uwaga: Jeśli nie jesteś pewien czegoś co wpisałeś, wciśnij <ESC>, by wrócić do
44       trybu Normal. Wtedy powtórz polecenie.
45
46Uwaga: Klawisze kursora także powinny działać, ale używając  hjkl  będziesz
47       w stanie poruszać się o wiele szybciej, jak się tylko przyzwyczaisz.
48       Naprawdę!
49
50~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
51		    Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a
52
53 !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj całą lekcję !!
54
55  1. Wciśnij <ESC> (aby upewnić się, że jesteś w trybie Normal).
56  2. Wpisz:			:q!<ENTER>.
57     To spowoduje wyjście z edytora PORZUCAJĄC wszelkie zmiany, jakie
58     zdążyłeś zrobić. Jeśli chcesz zapamiętać zmiany i wyjść,
59     wpisz:			:wq<ENTER>
60
61  3. Kiedy widzisz znak zachęty powłoki wpisz komendę, żeby wrócić
62     do tutoriala. Czyli:	vimtutor<ENTER>
63
64  4. Jeśli chcesz zapamiętać polecenia, wykonaj kroki 1. do 3., aby
65     wyjść i wrócić do edytora.
66
67UWAGA: :q!<ENTER> porzuca wszelkie zmiany jakie zrobiłeś. W następnych
68       lekcjach dowiesz się jak je zapamiętywać.
69
70  5. Przenieś kursor do lekcji 1.3.
71
72
73~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
74		 Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
75
76	    ** Wciśnij  x  aby usunąć znak pod kursorem. **
77
78  1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
79
80  2. By poprawić błędy, naprowadź kursor na znak do usunięcia.
81
82  3. Wciśnij  x  aby usunąć niechciany znak.
83
84  4. Powtarzaj kroki 2. do 4. dopóki zdanie nie jest poprawne.
85
86---> Kkrowa prrzeskoczyła prrzez ksiiężycc.
87
88  5. Teraz, kiedy zdanie jest poprawione, przejdź do Lekcji 1.4.
89
90UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
91
92
93
94
95
96~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
97	   Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
98
99
100		  ** Wciśnij  i  aby wstawić tekst. **
101
102  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
103
104  2. Aby poprawić pierwszy wiersz, ustaw kursor na pierwszym znaku PO tym,
105     gdzie tekst ma być wstawiony.
106
107  3. Wciśnij  i  a następnie wpisz konieczne poprawki.
108
109  4. Po poprawieniu błędu wciśnij <ESC>, by wrócić do trybu Normal.
110     Powtarzaj kroki 2. do 4., aby poprawić całe zdanie.
111
112---> W tej brkje trochę .
113---> W tej linii brakuje trochę tekstu.
114
115  5. Kiedy czujesz się swobodnie wstawiając tekst, przejdź do
116     podsumowania poniżej.
117
118
119~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
120	   Lekcja 1.5.: EDYCJA TEKSTU - APPENDING (dodawanie)
121
122
123		   ** Wciśnij  A  by dodać tekst. **
124
125  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
126     Nie ma znaczenia, który to będzie znak.
127
128  2. Wciśnij  A  i wpisz odpowiednie dodatki.
129
130  3. Kiedy tekst został dodany, wciśnij <ESC> i wróć do trybu Normalnego.
131
132  4. Przenieś kursor do drugiej linii oznaczonej ---> i powtórz kroki 2. i 3.,
133     aby poprawić zdanie.
134
135---> Brakuje tu tro
136     Brakuje tu trochę tekstu.
137---> Tu też trochę bra
138     Tu też trochę brakuje.
139
140  5. Kiedy już utrwaliłeś ćwiczenie, przejdź do lekcji 1.6.
141
142~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
143			  Lekcja 1.6.: EDYCJA PLIKU
144
145		  ** Użyj  :wq  aby zapisać plik i wyjść. **
146
147   !! UWAGA: zanim wykonasz jakiekolwiek polecenia przeczytaj całą lekcję !!
148
149  1. Zakończ tutorial tak jak w lekcji 1.2.:  :q!
150     lub, jeśli masz dostęp do innego terminala, wykonaj kolejne kroki tam.
151
152  2. W powłoce wydaj polecenie:  vim tutor<ENTER>
153     "vim" jest poleceniem uruchamiającym edytor Vim. 'tutor' to nazwa pliku,
154     jaki chcesz edytować. Użyj pliku, który może zostać zmieniony.
155
156  3. Dodaj i usuń tekst tak, jak się nauczyłeś w poprzednich lekcjach.
157
158  4. Zapisz plik ze zmianami i opuść Vima:  :wq<ENTER>
159
160  5. Jeśli zakończyłeś vimtutor w kroku 1., uruchom go ponownie i przejdź
161     do podsumowania poniżej.
162
163  6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i ich zrozumieniu: wykonaj je.
164
165~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
166			     LEKCJA 1. PODSUMOWANIE
167
168  1. Poruszasz kursorem używając "strzałek" i klawiszy  hjkl .
169       h (w lewo)	 j (w dół)	 k (do góry)		l (w prawo)
170
171  2. By wejść do Vima, (z powłoki) wpisz:
172			    vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
173
174  3. By wyjść z Vima, wpisz:
175			    <ESC> :q!<ENTER>  by usunąć wszystkie zmiany.
176	     LUB:	    <ESC> :wq<ENTER>  by zmiany zachować.
177
178  4. By usunąć znak pod kursorem, wciśnij:  x
179
180  5. By wstawić tekst przed kursorem lub dodać:
181	i   wpisz tekst   <ESC>         wstawi przed kursorem
182	A   wpisz tekst   <ESC>         doda na końcu linii
183
184UWAGA: Wciśnięcie <ESC> przeniesie Cię z powrotem do trybu Normal
185       lub odwoła niechciane lub częściowo wprowadzone polecenia.
186
187Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
188~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
189		  Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
190
191
192		      ** Wpisz  dw  by usunąć wyraz. **
193
194  1. Wciśnij  <ESC>, by upewnić się, że jesteś w trybie Normal.
195
196  2. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
197
198  3. Przesuń kursor na początek wyrazu, który chcesz usunąć.
199
200  4. Wpisz   dw   by usunąć wyraz.
201
202  UWAGA: Litera  d  pojawi się na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie  w .
203	 Jeśli zobaczysz inny znak, oznacza to, że wpisałeś coś źle; wciśnij
204	 <ESC> i zacznij od początku.
205
206---> Jest tu parę papier wyrazów, które kamień nie należą do nożyce tego zdania.
207
208  5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki zdanie nie będzie poprawne, potem
209  przejdź do Lekcji 2.2.
210
211~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
212		    Lekcja 2.2.: WIĘCEJ POLECEŃ USUWAJĄCYCH
213
214
215	      ** Wpisz	d$  aby usunąć tekst do końca linii. **
216
217  1. Wciśnij  <ESC>  aby się upewnić, że jesteś w trybie Normal.
218
219  2. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
220
221  3. Przenieś kursor do końca poprawnego zdania (PO pierwszej  . ).
222
223  4. Wpisz  d$  aby usunąć resztę linii.
224
225---> Ktoś wpisał koniec tego zdania dwukrotnie. zdania dwukrotnie.
226
227
228  5. Przejdź do Lekcji 2.3., by zrozumieć co się stało.
229
230
231
232
233
234~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
235		     Lekcja 2.3.: O OPERATORACH I RUCHACH
236
237
238  Wiele poleceń zmieniających tekst jest złożonych z operatora i ruchu.
239  Format dla polecenia usuwającego z operatorem  d  jest następujący:
240
241	    d  ruch
242
243  gdzie:
244   d      - operator usuwania.
245   ruch   - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
246
247  Krótka lista ruchów:
248    w - do początku następnego wyrazu WYŁĄCZAJĄC pierwszy znak.
249    e - do końca bieżącego wyrazu, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
250    $ - do końca linii, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
251
252W ten sposób wpisanie  de  usunie znaki od kursora do końca wyrazu.
253
254UWAGA: Wpisanie tylko ruchu w trybie Normal bez operatora przeniesie kursor
255       tak, jak to określono.
256
257~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
258		    Lekcja 2.4.: UŻYCIE MNOŻNIKA DLA RUCHU
259
260
261   ** Wpisanie liczby przed ruchem powtarza ruch odpowiednią ilość razy. **
262
263  1. Przenieś kursor na początek linii poniżej zaznaczonej --->.
264
265  2. Wpisz  2w  aby przenieść kursor o dwa wyrazy do przodu.
266
267  3. Wpisz  3e  aby przenieść kursor do końca trzeciego wyrazu w przód.
268
269  4. Wpisz  0  (zero), aby przenieść kursor na początek linii.
270
271  5. Powtórz kroki 2. i 3. z innymi liczbami.
272
273
274 ---> To jest zwykły wiersz z wyrazami, po których możesz się poruszać.
275
276  6. Przejdź do lekcji 2.5.
277
278
279
280~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
281		Lekcja 2.5.: UŻYCIE MNOŻNIKA, BY WIĘCEJ USUNĄĆ
282
283
284    ** Wpisanie liczby z operatorem powtarza go odpowiednią ilość razy. **
285
286  W wyżej wspomnianej kombinacji operatora usuwania i ruchu podaj mnożnik
287  przed ruchem, by więcej usunąć:
288	d  liczba  ruch
289
290  1. Przenieś kursor do pierwszego wyrazu KAPITALIKAMI w linii zaznaczonej --->.
291
292  2. Wpisz  2dw  aby usunąć dwa wyrazy KAPITALIKAMI.
293
294  3. Powtarzaj kroki 1. i 2. z innymi mnożnikami, aby usunąć kolejne wyrazy
295     KAPITALIKAMI jednym poleceniem
296
297---> ta ASD WE linia QWE ASDF ZXCV FG wyrazów została ERT FGH CF oczyszczona.
298
299UWAGA:  Mnożnik pomiędzy operatorem  d  i ruchem działa podobnie do ruchu bez
300        operatora.
301
302
303~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
304		      Lekcja 2.6.: OPEROWANIE NA LINIACH
305
306
307		   ** Wpisz  dd  aby usunąć całą linię. **
308
309  Z powodu częstości usuwania całych linii, projektanci Vi zdecydowali, że
310  będzie łatwiej wpisać dwa razy  d  aby usunąć linię.
311
312  1. Przenieś kursor do drugiego zdania z wierszyka poniżej.
313  2. Wpisz  dd  aby usunąć wiersz.
314  3. Teraz przenieś się do czwartego wiersza.
315  4. Wpisz  2dd  aby usunąć dwa wiersze.
316
317--->  1)  Róże są czerwone,
318--->  2)  Błoto jest fajne,
319--->  3)  Fiołki są niebieskie,
320--->  4)  Mam samochód,
321--->  5)  Zegar podaje czas,
322--->  6)  Cukier jest słodki,
323--->  7)  I ty też.
324
325
326~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
327		      Lekcja 2.7.: POLECENIE UNDO (cofnij)
328
329
330	  ** Wciśnij  u  aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
331		 U zaś, by cofnąć skutki dla całej linii. **
332
333  1. Przenieś kursor do zdania poniżej oznaczonego ---> i umieść go na
334     pierwszym błędzie.
335  2. Wpisz  x  aby usunąć pierwszy niechciany znak.
336  3. Teraz wciśnij  u  aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
337  4. Tym razem popraw wszystkie błędy w linii używając polecenia  x .
338  5. Teraz wciśnij wielkie  U  aby przywrócić linię do oryginalnego stanu.
339  6. Teraz wciśnij  u  kilka razy, by cofnąć  U  i poprzednie polecenia.
340  7. Teraz wpisz CTRL-R (trzymaj równocześnie wciśnięte klawisze CTRL i R)
341     kilka razy, by cofnąć cofnięcia.
342
343---> Poopraw błędyyy w teej liniii i zaamiień je prrzez coofnij.
344
345  8. To są bardzo pożyteczne polecenia.
346
347     Przejdź teraz do podsumowania Lekcji 2.
348
349~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
350			     LEKCJA 2. PODSUMOWANIE
351
352
353  1. By usunąć znaki od kursora do następnego wyrazu, wpisz:   dw
354  2. By usunąć znaki od kursora do końca linii, wpisz:    d$
355  3. By usunąć całą linię:    dd
356  4. By powtórzyć ruch, poprzedź go liczbą:    2w
357  5. Format polecenia zmiany to:
358                operator  [liczba]  ruch
359  gdzie:
360   operator  - to, co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
361   [liczba]  - opcjonalne, ile razy powtórzyć ruch
362   ruch      - przenosi nad tekstem do operowania, takim jak  w (wyraz),
363	       $  (do końca linii) etc.
364
365  6. By przejść do początku linii, użyj zera:  0
366  7. By cofnąć poprzednie polecenie, wpisz:	  u  (małe u)
367     By cofnąć wszystkie zmiany w linii, wpisz:	  U  (wielkie U)
368     By cofnąć cofnięcie, wpisz:			  CTRL-R
369
370
371
372~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
373			 Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
374
375
376	  ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia za kursorem. **
377
378  1. Przenieś kursor do pierwszej linii ---> poniżej.
379
380  2. Wpisz  dd  aby usunąć linię i przechować ją w rejestrze Vima.
381
382  3. Przenieś kursor do linii c), POWYŻEJ tej, gdzie usunięta linia powinna
383     się znajdować.
384
385  4. Wciśnij  p  by wstawić linię poniżej kursora.
386
387  5. Powtarzaj kroki 2. do 4. aż znajdą się w odpowiednim porządku.
388
389---> d) Jak dwa aniołki.
390---> b) Na dole fiołki,
391---> c) A my się kochamy,
392---> a) Na górze róże,
393
394
395~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
396		    Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zastąp)
397
398
399	   ** Wpisz  rx  aby zastąpić znak pod kursorem na  x . **
400
401  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
402
403  2. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
404
405  3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien go zastąpić.
406
407  4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie taka, jak druga.
408
409--->  Kjedy ten wiersz bił wstókiwany, ktoś wciznął perę złych klawirzy!
410--->  Kiedy ten wiersz był wstukiwany, ktoś wcisnął parę złych klawiszy!
411
412  5. Teraz czas na Lekcję 3.3.
413
414
415UWAGA: Pamiętaj, by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
416
417
418~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
419		     Lekcja 3.3.: OPERATOR CHANGE (zmień)
420
421		 ** By zmienić do końca wyrazu, wpisz  ce . **
422
423  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
424
425  2. Umieść kursor na  u  w lunos.
426
427  3. Wpisz  ce  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw  inia ).
428
429  4. Wciśnij <ESC> i przejdź do następnej planowanej zmiany.
430
431  5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie będzie takie same,
432     jak drugie.
433
434---> Ta lunos ma pire słów, które tżina zbnic użifajonc pcmazu zmień.
435---> Ta linia ma parę słów, które trzeba zmienić używając polecenia zmień.
436
437  Zauważ, że  ce  nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
438  Insert (wprowadzanie).
439
440
441~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
442		      Lekcja 3.4.: WIĘCEJ ZMIAN UŻYWAJĄC c
443
444
445	** Polecenie change używa takich samych ruchów, jak delete. **
446
447  1. Operator change działa tak samo, jak delete. Format wygląda tak:
448
449	    c   [liczba]   ruch
450
451  2. Ruchy są także takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii) etc.
452
453  3. Przenieś się do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
454
455  4. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
456
457  5. Wpisz  c$ , popraw koniec wiersza i wciśnij <ESC>.
458
459---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony, aby wyglądał tak, jak drugi.
460---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony używając polecenia  c$ .
461
462UWAGA:  Możesz używać <BS> aby poprawiać błędy w czasie pisania.
463
464~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
465			     LEKCJA 3. PODSUMOWANIE
466
467
468  1. Aby wstawić tekst, który został wcześniej usunięty wciśnij  p . To
469     polecenie wstawia skasowany tekst PO kursorze (jeśli cała linia
470     została usunięta, zostanie ona umieszczona w linii poniżej kursora).
471
472  2. By zamienić znak pod kursorem, wciśnij  r  a potem znak, który ma zastąpić
473     oryginalny.
474
475  3. Operator change pozwala Ci na zastąpienie od kursora do miejsca, gdzie
476     zabrałby Cię ruch. Np. wpisz  ce  aby zamienić tekst od kursora do końca
477     wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
478
479  4. Format do polecenia change (zmień):
480
481	c   [liczba]   obiekt
482
483     Teraz przejdź do następnej lekcji.
484
485
486
487~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
488	       Lekcja 4.1.: POŁOŻENIE KURSORA ORAZ STATUS PLIKU
489
490       ** Naciśnij CTRL-G aby zobaczyć swoje położenie w pliku i status
491	  pliku. Naciśnij  G  aby przejść do linii w pliku. **
492
493  UWAGA: Przeczytaj całą lekcję zanim wykonasz jakieś polecenia!!!
494
495  1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciśnij  g . Używamy notacji CTRL-G.
496     Na dole strony pojawi się pasek statusu z nazwą pliku i pozycją w pliku.
497     Zapamiętaj numer linii dla potrzeb kroku 3.
498
499UWAGA: Możesz też zobaczyć pozycję kursora w prawym, dolnym rogu ekranu.
500       Dzieje się tak kiedy ustawiona jest opcja 'ruler' (więcej w lekcji 6.).
501
502  2. Wciśnij G aby przejść na koniec pliku.
503     Wciśnij  gg  aby przejść do początku pliku.
504
505  3. Wpisz numer linii, w której byłeś a potem  G . To przeniesie Cię
506     z powrotem do linii, w której byłeś kiedy wcisnąłeś CTRL-G.
507
508  4. Jeśli czujesz się wystarczająco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
509
510~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
511			 Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ
512
513
514	     ** Wpisz  /  a następnie wyrażenie, aby je znaleźć. **
515
516  1. W trybie Normal wpisz  / . Zauważ, że znak ten oraz kursor pojawią
517     się na dole ekranu tak samo, jak polecenie  : .
518
519  2. Teraz wpisz  błond<ENTER> .  To jest słowo, którego chcesz szukać.
520
521  3. By szukać tej samej frazy ponownie, po prostu wciśnij  n .
522     Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciśnij  N .
523
524  4. Jeśli chcesz szukać frazy do tyłu, użyj polecenia  ?  zamiast  / .
525
526  5. Aby wrócić gdzie byłeś, wciśnij  CTRL-O. Powtarzaj, by wrócić dalej. CTRL-I
527     idzie do przodu.
528
529Uwaga:  'błond' to nie jest metoda, by przeliterować błąd; 'błond' to błąd.
530Uwaga:  Kiedy szukanie osiągnie koniec pliku, będzie kontynuowane od początku
531        o ile opcja 'wrapscan' nie została przestawiona.
532
533~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
534		Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJĄCYCH NAWIASÓW
535
536
537	       ** Wpisz  %  by znaleźć parujący ), ], lub } . **
538
539  1. Umieść kursor na którymś z (, [, lub { w linii poniżej oznaczonej --->.
540
541  2. Teraz wpisz znak  % .
542
543  3. Kursor powinien się znaleźć na parującym nawiasie.
544
545  4. Wciśnij  %  aby przenieść kursor z powrotem do parującego nawiasu.
546
547  5. Przenieś kursor do innego (,),[,],{ lub } i zobacz co robi  % .
548
549---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
550
551Uwaga: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
552       z niesparowanymi nawiasami!
553
554
555
556~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
557		  Lekcja 4.4.: POLECENIE SUBSTITUTE (zamiana)
558
559
560	 ** Wpisz  :s/stary/nowy/g  aby zamienić 'stary' na 'nowy'. **
561
562  1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
563
564  2. Wpisz  :s/czaas/czas<ENTER> .  Zauważ, że to polecenie zmienia
565     tylko pierwsze wystąpienie 'czaas' w linii.
566
567  3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  . Dodane  g  oznacza zamianę (substytucję)
568     globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystąpienia 'czaas' w linii.
569
570---> Najlepszy czaas na zobaczenie najładniejszych kwiatów to czaas wiosny.
571
572  4. Aby zmienić wszystkie wystąpienia łańcucha znaków pomiędzy dwoma liniami,
573     wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# są numerami linii ograniczających
574                               region, gdzie ma nastąpić zamiana.
575     wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystąpienia w całym pliku.
576     wpisz  :%s/stare/nowe/gc  by zmienić wszystkie wystąpienia w całym
577                               pliku, prosząc o potwierdzenie za każdym razem.
578
579~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
580			     LEKCJA 4. PODSUMOWANIE
581
582  1. CTRL-G   pokaże Twoją pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
583	      Cię do końca pliku.
584     G        przenosi do końca pliku.
585     liczba G przenosi do linii [liczba].
586     gg       przenosi do pierwszej linii.
587
588  2. Wpisanie  /  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO PRZODU.
589     Wpisanie  ?  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO TYŁU.
590     Po wyszukiwaniu wciśnij  n  by znaleźć następne wystąpienie szukanej
591     frazy w tym samym kierunku lub  N  by szukać w kierunku przeciwnym.
592     CTRL-O przenosi do starszych pozycji, CTRL-I do nowszych.
593
594  3. Wpisanie  %  gdy kursor znajduje się na (,),[,],{, lub } lokalizuje
595     parujący znak.
596
597  4. By zamienić pierwszy stary na nowy w linii, wpisz      :s/stary/nowy
598     By zamienić wszystkie stary na nowy w linii, wpisz     :s/stary/nowy/g
599     By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz      :#,#s/stary/nowy/g
600     By zamienić wszystkie wystąpienia w pliku, wpisz       :%s/stary/nowy/g
601     By Vim prosił Cię o potwierdzenie, dodaj 'c'	   :%s/stary/nowy/gc
602~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
603		 Lekcja 5.1.: JAK WYKONAĆ POLECENIA ZEWNĘTRZNE?
604
605
606	** Wpisz  :!  a następnie zewnętrzne polecenie, by je wykonać. **
607
608  1. Wpisz znajome polecenie  :  by ustawić kursor na dole ekranu. To pozwala
609     na wprowadzenie komendy linii poleceń.
610
611  2. Teraz wstaw  !  (wykrzyknik). To umożliwi Ci wykonanie dowolnego
612     zewnętrznego polecenia powłoki.
613
614  3. Jako przykład wpisz  ls  za  !  a następnie wciśnij <ENTER>. To polecenie
615     pokaże spis plików w Twoim katalogu, tak jakbyś był przy znaku zachęty
616     powłoki. Możesz też użyć  :!dir  jeśli  ls  nie działa.
617
618Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
619Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszą być zakończone <ENTER>.
620        Od tego momentu nie zawsze będziemy o tym wspominać.
621
622
623
624
625~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
626		    Lekcja 5.2.: WIĘCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW
627
628
629	   ** By zachować zmiany w tekście, wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
630
631  1. Wpisz  :!dir  lub  :!ls  by zobaczyć spis plików w katalogu.
632     Już wiesz, że musisz po tym wcisnąć <ENTER>.
633
634  2. Wybierz nazwę pliku, jaka jeszcze nie istnieje, np. TEST.
635
636  3. Teraz wpisz:   :w TEST   (gdzie TEST jest nazwą pliku jaką wybrałeś.)
637
638  4. To polecenie zapamięta cały plik (Vim Tutor) pod nazwą TEST.
639     By to sprawdzić, wpisz  :!dir  lub  :!ls  żeby znowu zobaczyć listę plików.
640
641Uwaga: Zauważ, że gdybyś teraz wyszedł z Vima, a następnie wszedł ponownie
642       poleceniem  vim TEST , plik byłby dokładną kopią tutoriala, kiedy go
643       zapisywałeś.
644
645  5. Teraz usuń plik wpisując (MS-DOS):		   :!del TEST
646                          lub (Unix):              :!rm TEST
647
648~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
649		    Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU
650
651
652	  ** By zachować część pliku, wpisz  v ruch :w NAZWA_PLIKU **
653
654  1. Przenieś kursor do tego wiersza.
655
656  2. Wciśnij  v  i przenieś kursor do punktu 5. Zauważ, że tekst został
657     podświetlony.
658
659  3. Wciśnij znak  : . Na dole ekranu pojawi się  :'<,'> .
660
661  4. Wpisz  w TEST , gdzie TEST to nazwa pliku, który jeszcze nie istnieje.
662     Upewnij się, że widzisz  :'<,'>w TEST zanim wciśniesz Enter.
663
664  5. Vim zapisze wybrane linie do pliku TEST. Użyj  :!dir  lub  :!ls , żeby to
665     zobaczyć. Jeszcze go nie usuwaj! Użyjemy go w następnej lekcji.
666
667UWAGA: Wciśnięcie  v  zaczyna tryb Wizualny. Możesz poruszać kursorem, by
668       zmienić rozmiary zaznaczenia. Możesz też użyć operatora, by zrobić coś
669       z tekstem. Na przykład  d  usuwa tekst.
670
671~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
672		   Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I ŁĄCZENIE PLIKÓW
673
674
675	    ** By wstawić zawartość pliku, wpisz   :r NAZWA_PLIKU **
676
677  1. Umieść kursor tuż powyżej tej linii.
678
679UWAGA: Po wykonaniu kroku 2. zobaczysz tekst z Lekcji 5.3. Potem przejdź
680       do DOŁU, by zobaczyć ponownie tę lekcję.
681
682  2. Teraz wczytaj plik TEST używając polecenia  :r TEST , gdzie TEST
683     jest nazwą pliku.
684     Wczytany plik jest umieszczony poniżej linii z kursorem.
685
686  3. By sprawdzić czy plik został wczytany, cofnij kursor i zobacz, że
687     teraz są dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku.
688
689UWAGA: Możesz też wczytać wyjście zewnętrznego polecenia. Na przykład
690       :r !ls  wczytuje wyjście polecenia ls i umieszcza je pod poniżej
691       kursora.
692
693
694~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
695			     LEKCJA 5. PODSUMOWANIE
696
697
698  1.  :!polecenie wykonuje polecenie zewnętrzne.
699
700      Użytecznymi przykładami są:
701
702	  :!dir  -  pokazuje spis plików w katalogu.
703
704	  :!rm NAZWA_PLIKU  -  usuwa plik NAZWA_PLIKU.
705
706  2.  :w NAZWA_PLIKU  zapisuje obecny plik Vima na dysk z nazwą NAZWA_PLIKU.
707
708  3.  v ruch :w NAZWA_PLIKU  zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU.
709
710  4.  :r NAZWA_PLIKU  wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do
711      bieżącego pliku poniżej kursora.
712
713  5.  :r !dir  wczytuje wyjście polecenia dir i umieszcza je poniżej kursora.
714
715
716
717~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
718		      Lekcja 6.1.: POLECENIE OPEN (otwórz)
719
720
721      ** Wpisz  o  by otworzyć linię poniżej kursora i przenieść się do
722	 trybu Insert (wprowadzanie). **
723
724  1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
725
726  2. Wpisz  o  (małe), by otworzyć linię PONIŻEJ kursora i przenieść się
727     do trybu Insert (wprowadzanie).
728
729  3. Wpisz trochę tekstu i wciśnij <ESC> by wyjść z trybu Insert (wprowadzanie).
730
731---> Po wciśnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie Insert.
732
733  4. By otworzyć linię POWYŻEJ kursora, wciśnij wielkie  O  zamiast małego
734     o . Wypróbuj to na linii poniżej.
735
736---> Otwórz linię powyżej wciskając SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
737
738
739
740~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
741		     Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj)
742
743
744		  ** Wpisz  a  by dodać tekst ZA kursorem. **
745
746  1. Przenieś kursor do początku pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
747
748  2. Wciskaj  e  dopóki kursor nie będzie na końcu li .
749
750  3. Wpisz  a  (małe), aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
751
752  4. Dokończ wyraz tak, jak w linii poniżej. Wciśnij <ESC> aby opuścić tryb
753     Insert.
754
755  5. Użyj  e  by przejść do kolejnego niedokończonego wyrazu i powtarzaj kroki
756     3. i 4.
757
758---> Ta li poz Ci ćwi dodaw teks do koń lin
759---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć dodawanie tekstu do końca linii.
760
761Uwaga:  a ,  i  oraz  A  prowadzą do trybu Insert, jedyną różnicą jest miejsce,
762       gdzie nowe znaki będą dodawane.
763~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
764		   Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
765
766
767	   ** Wpisz wielkie  R  by zamienić więcej niż jeden znak. **
768
769  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. Przenieś
770     kursor do pierwszego  xxx .
771
772  2. Wciśnij  R  i wpisz numer poniżej w drugiej linii, tak, że zastąpi on
773     xxx.
774
775  3. Wciśnij <ESC> by opuścić tryb Replace. Zauważ, że reszta linii pozostaje
776     niezmieniona.
777
778  5. Powtarzaj kroki by wymienić wszystkie xxx.
779
780---> Dodanie 123 do xxx daje xxx.
781---> Dodanie 123 do 456 daje 579.
782
783UWAGA: Tryb Replace jest jak tryb Insert, ale każdy znak usuwa istniejący
784       znak.
785
786~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
787		  Lekcja 6.4.: KOPIOWANIE I WKLEJANIE TEKSTU
788
789
790       ** użyj operatora  y  aby skopiować tekst i  p  aby go wkleić **
791
792  1. Przejdź do linii oznaczonej ---> i umieść kursor za "a)".
793
794  2. Wejdź w tryb Wizualny  v  i przenieś kursor na początek "pierwszy".
795
796  3. Wciśnij  y  aby kopiować (yankować) podświetlony tekst.
797
798  4. Przenieś kursor do końca następnej linii:  j$
799
800  5. Wciśnij  p  aby wkleić (wpakować) tekst.  Dodaj:  a drugi<ESC> .
801
802  6. Użyj trybu Wizualnego, aby wybrać " element.", yankuj go  y , przejdź do
803     końca następnej linii  j$  i upakuj tam tekst z  p .
804
805--->  a) to jest pierwszy element.
806      b)
807Uwaga: możesz użyć  y  jako operatora;  yw  kopiuje jeden wyraz.
808
809~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
810			 Lekcja 6.5.: USTAWIANIE OPCJI
811
812
813** Ustawianie opcji tak, by szukaj lub substytucja ignorowały wielkość liter **
814
815  1. Szukaj 'ignore' wpisując:    /ignore<ENTER>
816     Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz  n .
817
818  2. Ustaw opcję 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielkość liter) poprzez
819     wpisanie:		:set ic
820
821  3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskając:  n
822     Zauważ, że Ignore i IGNORE także są teraz znalezione.
823
824  4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':    :set hls is
825
826  5. Teraz wprowadź polecenie szukaj ponownie i zobacz co się zdarzy:
827     /ignore<ENTER>
828
829  6. Aby wyłączyć ignorowanie wielkości liter:  :set noic
830
831Uwaga: Aby usunąć podświetlanie dopasowań, wpisz:   :nohlsearch
832Uwaga: Aby ignorować wielkość liter dla jednego wyszukiwania: /ignore\c<ENTER>
833~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
834			     LEKCJA 6. PODSUMOWANIE
835
836
837  1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora.
838     Wpisanie  O  otwiera linię POWYŻEJ kursora.
839
840  2. Wpisanie  a  wstawia tekst ZA znakiem, na którym jest kursor.
841     Wpisanie  A  dodaje tekst na końcu linii.
842
843  3. Polecenie  e  przenosi do końca wyrazu.
844  4. Operator  y  yankuje (kopiuje) tekst,  p  pakuje (wkleja) go.
845  5. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
846     nie zostanie wciśnięty <ESC>.
847  6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx". Niektóre opcje:
848	'ic'  'ignorecase'	ignoruj wielkość znaków
849	'is'  'incsearch'	pokaż częściowe dopasowania
850	'hls' 'hlsearch'	podświetl wszystkie dopasowania
851     Możesz użyć zarówno długiej, jak i krótkiej formy.
852  7. Dodaj "no", aby wyłączyć opcję:   :set noic
853
854
855
856
857
858~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
859			 LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAĆ POMOC?
860
861		      ** Użycie systemu pomocy on-line **
862
863  Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zacząć, spróbuj jednej
864  z trzech możliwości:
865	- wciśnij klawisz <HELP> (jeśli taki masz)
866	- wciśnij klawisz <F1> (jeśli taki masz)
867	- wpisz   :help<ENTER>
868
869  Przeczytaj tekst w oknie pomocy, aby dowiedzieć się jak działa pomoc.
870  wpisz CTRL-W CTRL-W    aby przeskoczyć z jednego okna do innego
871  wpisz :q<ENTER>        aby zamknąć okno pomocy.
872
873  Możesz też znaleźć pomoc na każdy temat podając argument polecenia ":help".
874  Spróbuj tych (nie zapomnij wcisnąć <ENTER>):
875
876  :help w
877  :help c_CTRL-D
878  :help insert-index
879  :help user-manual
880~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
881		   LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
882
883			  ** Włącz możliwości Vima **
884
885  Vim ma o wiele więcej możliwości niż Vi, ale większość z nich jest domyślnie
886  wyłączona. Jeśli chcesz włączyć te możliwości na starcie musisz utworzyć
887  plik "vimrc".
888
889  1. Początek edycji pliku "vimrc" zależy od Twojego systemu:
890     :edit ~/.vimrc	     dla Uniksa
891     :edit $VIM/_vimrc       dla MS-Windows
892  2. Teraz wczytaj przykładowy plik "vimrc":
893     :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
894  3. Zapisz plik:
895     :w
896
897  Następnym razem, gdy zaczniesz pracę w Vimie będzie on używać podświetlania
898  składni. Możesz dodać wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku
899  "vimrc".
900  Aby uzyskać więcej informacji, wpisz     :help vimrc-intro
901
902~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
903			  Lekcja 7.3.: UZUPEŁNIANIE
904
905
906	      ** Uzupełnianie linii poleceń z CTRL-D i <TAB> **
907
908  1. Upewnij się, że Vim nie jest w trybie kompatybilności:   :set nocp
909
910  2. Zerknij, jakie pliki są w bieżącym katalogu:   :!ls   lub   :!dir
911
912  3. Wpisz początek polecenia:   :e
913
914  4. Wciśnij  CTRL-D  i Vim pokaże listę poleceń, jakie zaczynają się na "e".
915
916  5. Wciśnij  <TAB>  i Vim uzupełni polecenie do ":edit".
917
918  6. Dodaj spację i zacznij wpisywać nazwę istniejącego pliku:   :edit FIL
919
920  7. Wciśnij <TAB>. Vim uzupełni nazwę (jeśli jest niepowtarzalna).
921
922UWAGA: Uzupełnianie działa dla wielu poleceń. Spróbuj wcisnąć CTRL-D i <TAB>.
923       Użyteczne zwłaszcza przy  :help .
924~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
925			    Lekcja 7. PODSUMOWANIE
926
927
928  1. Wpisz  :help  albo wciśnij <F1> lub <Help> aby otworzyć okno pomocy.
929
930  2. Wpisz  :help cmd  aby uzyskać pomoc o  cmd .
931
932  3. Wpisz  CTRL-W CTRL-W  aby przeskoczyć do innego okna.
933
934  4. Wpisz  :q  aby zamknąć okno pomocy.
935
936  5. Utwórz plik startowy vimrc aby zachować wybrane ustawienia.
937
938  6. Po poleceniu  : , wciśnij CTRL-D aby zobaczyć możliwe uzupełnienia.
939     Wciśnij <TAB> aby użyć jednego z nich.
940
941
942
943
944
945
946~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
947
948  Tutaj się kończy tutorial Vima. Został on pomyślany tak, aby dać krótki
949  przegląd jego możliwości, wystarczający byś mógł go używać. Jest on
950  daleki od kompletności, ponieważ Vim ma o wiele, wiele więcej poleceń.
951
952  Dla dalszej nauki rekomendujemy książkę:
953	Vim - Vi Improved - autor Steve Oualline
954	Wydawca: New Riders
955  Pierwsza książka całkowicie poświęcona Vimowi. Użyteczna zwłaszcza dla
956  początkujących. Zawiera wiele przykładów i ilustracji.
957  Zobacz http://iccf-holland.org./click5.html
958
959  Starsza pozycja i bardziej o Vi niż o Vimie, ale także warta
960  polecenia:
961	Learning the Vi Editor - autor Linda Lamb
962	Wydawca: O'Reilly & Associates Inc.
963  To dobra książka, by dowiedzieć się niemal wszystkiego, co chciałbyś zrobić
964  z Vi. Szósta edycja zawiera też informacje o Vimie.
965
966  Po polsku wydano:
967	Edytor vi. Leksykon kieszonkowy - autor Arnold Robbins
968	Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly).
969	ISBN: 83-7197-472-8
970	http://helion.pl/ksiazki/vilek.htm
971  Jest to książeczka zawierająca spis poleceń vi i jego najważniejszych
972  klonów (między innymi Vima).
973
974	Edytor vi - autorzy Linda Lamb i Arnold Robbins
975	Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly) - wg 6. ang. wydania
976	ISBN: 83-7197-539-2
977	http://helion.pl/ksiazki/viedyt.htm
978  Rozszerzona wersja Learning the Vi Editor w polskim tłumaczeniu.
979
980  Ten tutorial został napisany przez Michaela C. Pierce'a i Roberta K. Ware'a,
981  Colorado School of Mines korzystając z pomocy Charlesa Smitha,
982  Colorado State University.
983  E-mail: bware@mines.colorado.edu.
984
985  Zmodyfikowane dla Vima przez Brama Moolenaara.
986
987~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
988
989  Przetłumaczone przez Mikołaja Machowskiego,
990  Sierpień 2001,
991  rev. Marzec 2002
992  2nd rev. Wrzesień 2004
993  3rd rev. Marzec 2006
994  4th rev. Grudzień 2008
995  Wszelkie uwagi proszę kierować na: mikmach@wp.pl
996