atkbd.c revision 47336
12731Sdfr/*-
22738Sdfr * Copyright (c) 1999 Kazutaka YOKOTA <yokota@zodiac.mech.utsunomiya-u.ac.jp>
32738Sdfr * All rights reserved.
42738Sdfr *
52738Sdfr * Redistribution and use in source and binary forms, with or without
62738Sdfr * modification, are permitted provided that the following conditions
72738Sdfr * are met:
82738Sdfr * 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
92738Sdfr *    notice, this list of conditions and the following disclaimer as
102738Sdfr *    the first lines of this file unmodified.
112738Sdfr * 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
122738Sdfr *    notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
132738Sdfr *    documentation and/or other materials provided with the distribution.
142738Sdfr *
152738Sdfr * THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHORS ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR
162738Sdfr * IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
172738Sdfr * OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED.
182738Sdfr * IN NO EVENT SHALL THE AUTHORS BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT,
192738Sdfr * INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT
202738Sdfr * NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE,
212738Sdfr * DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY
222738Sdfr * THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT
232738Sdfr * (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF
242738Sdfr * THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
252738Sdfr *
262731Sdfr * $Id: atkbd.c,v 1.9 1999/05/18 11:05:58 yokota Exp $
272731Sdfr */
2899112Sobrien
2999112Sobrien#include "atkbd.h"
3027421Scharnier#include "opt_kbd.h"
31174750Sedwin#include "opt_atkbd.h"
32174750Sedwin#include "opt_devfs.h"
33174750Sedwin
34174750Sedwin#if NATKBD > 0
35174750Sedwin
36174750Sedwin#include <sys/param.h>
37174750Sedwin#include <sys/systm.h>
38174750Sedwin#include <sys/kernel.h>
3927421Scharnier#include <sys/conf.h>
4027421Scharnier#include <sys/bus.h>
4190878Simp#include <sys/proc.h>
4227421Scharnier#include <sys/tty.h>
43174750Sedwin#include <sys/fcntl.h>
4490878Simp#include <sys/malloc.h>
452731Sdfr
462731Sdfr#include <dev/kbd/kbdreg.h>
4778718Sdd#include <dev/kbd/atkbdreg.h>
482731Sdfr#include <dev/kbd/atkbdcreg.h>
492731Sdfr
50174891Sedwin#include <isa/isareg.h>
5177551Sdd
5293434Sdwmalone#define ATKBD_SOFTC(unit)		\
5393434Sdwmalone	((atkbd_softc_t *)devclass_get_softc(atkbd_devclass, unit))
5492920Simp
55127348Sbmilekicextern devclass_t	atkbd_devclass;
56174891Sedwin
57174750Sedwinstatic timeout_t	atkbd_timeout;
58174750Sedwin
59174750Sedwin#ifdef KBD_INSTALL_CDEV
60174750Sedwin
61174750Sedwinstatic d_open_t		atkbdopen;
62174750Sedwinstatic d_close_t	atkbdclose;
63174750Sedwinstatic d_read_t		atkbdread;
64174750Sedwinstatic d_ioctl_t	atkbdioctl;
65174750Sedwinstatic d_poll_t		atkbdpoll;
662731Sdfr
672738Sdfrstatic struct  cdevsw atkbd_cdevsw = {
68141610Sstefanf	atkbdopen,	atkbdclose,	atkbdread,	nowrite,
692731Sdfr	atkbdioctl,	nostop,		nullreset,	nodevtotty,
702738Sdfr	atkbdpoll,	nommap,		NULL,		ATKBD_DRIVER_NAME,
712731Sdfr	NULL,		-1,
722738Sdfr};
732738Sdfr
742738Sdfr#endif /* KBD_INSTALL_CDEV */
752738Sdfr
762738Sdfrint
772738Sdfratkbd_probe_unit(int unit, int port, int irq, int flags)
782738Sdfr{
792738Sdfr	keyboard_switch_t *sw;
802738Sdfr	int args[2];
812738Sdfr	int error;
822738Sdfr
832738Sdfr	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
842738Sdfr	if (sw == NULL)
852731Sdfr		return ENXIO;
862731Sdfr
872731Sdfr	args[0] = port;
88141610Sstefanf	args[1] = irq;
892731Sdfr	error = (*sw->probe)(unit, args, flags);
902738Sdfr	if (error)
912731Sdfr		return error;
922738Sdfr	return 0;
932738Sdfr}
942738Sdfr
952738Sdfrint
962738Sdfratkbd_attach_unit(int unit, atkbd_softc_t *sc, int port, int irq, int flags)
972738Sdfr{
982731Sdfr	keyboard_switch_t *sw;
992731Sdfr	int args[2];
1002731Sdfr	int error;
1012738Sdfr
1022738Sdfr	if (sc->flags & ATKBD_ATTACHED)
1032738Sdfr		return 0;
1042738Sdfr
1052738Sdfr	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
1062731Sdfr	if (sw == NULL)
1072738Sdfr		return ENXIO;
108141610Sstefanf
1092731Sdfr	/* reset, initialize and enable the device */
1102738Sdfr	args[0] = port;
1112738Sdfr	args[1] = irq;
112127348Sbmilekic	sc->kbd = NULL;
11377551Sdd	error = (*sw->probe)(unit, args, flags);
1142738Sdfr	if (error)
115174750Sedwin		return error;
1162731Sdfr	error = (*sw->init)(unit, &sc->kbd, args, flags);
117127348Sbmilekic	if (error)
1182738Sdfr		return error;
1192738Sdfr	(*sw->enable)(sc->kbd);
1202738Sdfr
1212738Sdfr#ifdef KBD_INSTALL_CDEV
1222738Sdfr	/* attach a virtual keyboard cdev */
1232738Sdfr	error = kbd_attach(makedev(0, ATKBD_MKMINOR(unit)), sc->kbd,
1242738Sdfr			   &atkbd_cdevsw);
1252738Sdfr	if (error)
1262738Sdfr		return error;
1272738Sdfr#endif
1282738Sdfr
1292738Sdfr	/*
1302738Sdfr	 * This is a kludge to compensate for lost keyboard interrupts.
131174750Sedwin	 * A similar code used to be in syscons. See below. XXX
132174750Sedwin	 */
133174750Sedwin	atkbd_timeout(sc->kbd);
134174750Sedwin
135174750Sedwin	if (bootverbose)
136174750Sedwin		(*sw->diag)(sc->kbd, bootverbose);
1372738Sdfr
1382738Sdfr	sc->flags |= ATKBD_ATTACHED;
1392738Sdfr	return 0;
1402738Sdfr}
1412738Sdfr
1422738Sdfrstatic void
1432738Sdfratkbd_timeout(void *arg)
1442738Sdfr{
1452738Sdfr	keyboard_t *kbd;
146174750Sedwin	int s;
147174750Sedwin
148174750Sedwin	/* The following comments are extracted from syscons.c (1.287) */
149174750Sedwin	/*
150174750Sedwin	 * With release 2.1 of the Xaccel server, the keyboard is left
151174750Sedwin	 * hanging pretty often. Apparently an interrupt from the
152174750Sedwin	 * keyboard is lost, and I don't know why (yet).
153174750Sedwin	 * This ugly hack calls scintr if input is ready for the keyboard
154174750Sedwin	 * and conveniently hides the problem.			XXX
155174750Sedwin	 */
156174750Sedwin	/*
157174750Sedwin	 * Try removing anything stuck in the keyboard controller; whether
158174891Sedwin	 * it's a keyboard scan code or mouse data. `scintr()' doesn't
159174891Sedwin	 * read the mouse data directly, but `kbdio' routines will, as a
160174891Sedwin	 * side effect.
1612738Sdfr	 */
1622738Sdfr	s = spltty();
1632738Sdfr	kbd = (keyboard_t *)arg;
164127348Sbmilekic	if ((*kbdsw[kbd->kb_index]->lock)(kbd, TRUE)) {
165127348Sbmilekic		/*
166127348Sbmilekic		 * We have seen the lock flag is not set. Let's reset
167127348Sbmilekic		 * the flag early, otherwise the LED update routine fails
168174750Sedwin		 * which may want the lock during the interrupt routine.
169174750Sedwin		 */
170174750Sedwin		(*kbdsw[kbd->kb_index]->lock)(kbd, FALSE);
1712738Sdfr		if ((*kbdsw[kbd->kb_index]->check_char)(kbd))
1722738Sdfr			(*kbdsw[kbd->kb_index]->intr)(kbd, NULL);
1732738Sdfr	}
17415990Spst	splx(s);
17515990Spst	timeout(atkbd_timeout, arg, hz/10);
17677551Sdd}
17777551Sdd
17877551Sdd/* cdev driver functions */
17915990Spst
18015990Spst#ifdef KBD_INSTALL_CDEV
18177551Sdd
18215990Spststatic int
18377551Sddatkbdopen(dev_t dev, int flag, int mode, struct proc *p)
18477551Sdd{
18577551Sdd	atkbd_softc_t *sc;
18677551Sdd
18777551Sdd	sc = ATKBD_SOFTC(ATKBD_UNIT(dev));
18877551Sdd	if (sc == NULL)
18977551Sdd		return ENXIO;
19077551Sdd	if (mode & (FWRITE | O_CREAT | O_APPEND | O_TRUNC))
19177551Sdd		return ENODEV;
19277551Sdd
19377551Sdd	/* FIXME: set the initial input mode (K_XLATE?) and lock state? */
19477551Sdd	return genkbdopen(&sc->gensc, sc->kbd, flag, mode, p);
1952731Sdfr}
1962731Sdfr
19777551Sddstatic int
19877551Sddatkbdclose(dev_t dev, int flag, int mode, struct proc *p)
199174750Sedwin{
200174750Sedwin	atkbd_softc_t *sc;
201174750Sedwin
2022738Sdfr	sc = ATKBD_SOFTC(ATKBD_UNIT(dev));
203137618Srwatson	return genkbdclose(&sc->gensc, sc->kbd, flag, mode, p);
204137618Srwatson}
2052731Sdfr
206174750Sedwinstatic int
207174750Sedwinatkbdread(dev_t dev, struct uio *uio, int flag)
208137618Srwatson{
209137618Srwatson	atkbd_softc_t *sc;
21077551Sdd
211174750Sedwin	sc = ATKBD_SOFTC(ATKBD_UNIT(dev));
212174750Sedwin	return genkbdread(&sc->gensc, sc->kbd, uio, flag);
2132738Sdfr}
214137618Srwatson
215174750Sedwinstatic int
216174750Sedwinatkbdioctl(dev_t dev, u_long cmd, caddr_t arg, int flag, struct proc *p)
217174750Sedwin{
2182731Sdfr	atkbd_softc_t *sc;
219174750Sedwin
220174750Sedwin	sc = ATKBD_SOFTC(ATKBD_UNIT(dev));
2212731Sdfr	return genkbdioctl(&sc->gensc, sc->kbd, cmd, arg, flag, p);
222174750Sedwin}
2232731Sdfr
2242738Sdfrstatic int
2252738Sdfratkbdpoll(dev_t dev, int event, struct proc *p)
2262738Sdfr{
2272738Sdfr	atkbd_softc_t *sc;
2282738Sdfr
229174750Sedwin	sc = ATKBD_SOFTC(ATKBD_UNIT(dev));
230174750Sedwin	return genkbdpoll(&sc->gensc, sc->kbd, event, p);
2312738Sdfr}
23277551Sdd
23377551Sdd#endif /* KBD_INSTALL_CDEV */
23477551Sdd
235174750Sedwin/* LOW-LEVEL */
236174750Sedwin
237174750Sedwin#include <machine/limits.h>
238174750Sedwin#include <machine/console.h>
2392738Sdfr#include <machine/clock.h>
240137618Srwatson
241137618Srwatson#define ATKBD_DEFAULT	0
2422731Sdfr
243174750Sedwintypedef struct atkbd_state {
244174750Sedwin	KBDC		kbdc;		/* keyboard controller */
245137618Srwatson					/* XXX: don't move this field; pcvt
246137618Srwatson					 * expects `kbdc' to be the first
2472731Sdfr					 * field in this structure. */
248174750Sedwin	int		ks_mode;	/* input mode (K_XLATE,K_RAW,K_CODE) */
249174750Sedwin	int		ks_flags;	/* flags */
2502738Sdfr#define COMPOSE		(1 << 0)
251137618Srwatson	int		ks_polling;
252174750Sedwin	int		ks_state;	/* shift/lock key state */
253174750Sedwin	int		ks_accents;	/* accent key index (> 0) */
254174750Sedwin	u_int		ks_composed_char; /* composed char code (> 0) */
2552731Sdfr	u_char		ks_prefix;	/* AT scan code prefix */
256174750Sedwin} atkbd_state_t;
2572738Sdfr
2582738Sdfr/* keyboard driver declaration */
2592738Sdfrstatic int		atkbd_configure(int flags);
2602738Sdfrstatic kbd_probe_t	atkbd_probe;
2612738Sdfrstatic kbd_init_t	atkbd_init;
2622738Sdfrstatic kbd_term_t	atkbd_term;
2632738Sdfrstatic kbd_intr_t	atkbd_intr;
264174750Sedwinstatic kbd_test_if_t	atkbd_test_if;
265174750Sedwinstatic kbd_enable_t	atkbd_enable;
2662738Sdfrstatic kbd_disable_t	atkbd_disable;
26777551Sddstatic kbd_read_t	atkbd_read;
26877551Sddstatic kbd_check_t	atkbd_check;
26977551Sddstatic kbd_read_char_t	atkbd_read_char;
270137618Srwatsonstatic kbd_check_char_t	atkbd_check_char;
271137618Srwatsonstatic kbd_ioctl_t	atkbd_ioctl;
2722731Sdfrstatic kbd_lock_t	atkbd_lock;
273174750Sedwinstatic kbd_clear_state_t atkbd_clear_state;
274174750Sedwinstatic kbd_get_state_t	atkbd_get_state;
275174750Sedwinstatic kbd_set_state_t	atkbd_set_state;
2762738Sdfrstatic kbd_poll_mode_t	atkbd_poll;
277174750Sedwin
278174750Sedwinkeyboard_switch_t atkbdsw = {
279137618Srwatson	atkbd_probe,
280137618Srwatson	atkbd_init,
2812731Sdfr	atkbd_term,
282174750Sedwin	atkbd_intr,
283174750Sedwin	atkbd_test_if,
2842738Sdfr	atkbd_enable,
285174891Sedwin	atkbd_disable,
286174891Sedwin	atkbd_read,
287174750Sedwin	atkbd_check,
288174750Sedwin	atkbd_read_char,
289174750Sedwin	atkbd_check_char,
2902731Sdfr	atkbd_ioctl,
291174750Sedwin	atkbd_lock,
2922731Sdfr	atkbd_clear_state,
2932738Sdfr	atkbd_get_state,
2942738Sdfr	atkbd_set_state,
2952731Sdfr	genkbd_get_fkeystr,
2962738Sdfr	atkbd_poll,
2972738Sdfr	genkbd_diag,
2982738Sdfr};
2992738Sdfr
300174750SedwinKEYBOARD_DRIVER(atkbd, atkbdsw, atkbd_configure);
301174750Sedwin
302174750Sedwin/* local functions */
3032738Sdfrstatic int		setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr);
304174750Sedwinstatic int		get_kbd_echo(KBDC kbdc);
30577551Sddstatic int		probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags);
30677551Sddstatic int		init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags);
3072731Sdfrstatic int		write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data);
3082738Sdfrstatic int		get_kbd_id(KBDC kbdc);
3092738Sdfrstatic int		typematic(int delay, int rate);
3102731Sdfr
3112738Sdfr/* local variables */
312174750Sedwin
313174750Sedwin/* the initial key map, accent map and fkey strings */
314174750Sedwin#ifdef ATKBD_DFLT_KEYMAP
315174750Sedwin#define KBD_DFLT_KEYMAP
316174750Sedwin#include "atkbdmap.h"
317174750Sedwin#endif
318174750Sedwin#include <dev/kbd/kbdtables.h>
319174750Sedwin
320174750Sedwin/* structures for the default keyboard */
321174750Sedwinstatic keyboard_t	default_kbd;
322174750Sedwinstatic atkbd_state_t	default_kbd_state;
323174750Sedwinstatic keymap_t		default_keymap;
324174750Sedwinstatic accentmap_t	default_accentmap;
325174750Sedwinstatic fkeytab_t	default_fkeytab[NUM_FKEYS];
326174750Sedwin
327174750Sedwin/*
328174750Sedwin * The back door to the keyboard driver!
329174750Sedwin * This function is called by the console driver, via the kbdio module,
330174891Sedwin * to tickle keyboard drivers when the low-level console is being initialized.
331174891Sedwin * Almost nothing in the kernel has been initialied yet.  Try to probe
332174750Sedwin * keyboards if possible.
333174750Sedwin * NOTE: because of the way the low-level conole is initialized, this routine
334174750Sedwin * may be called more than once!!
335174750Sedwin */
336174750Sedwinstatic int
337174750Sedwinatkbd_configure(int flags)
338174750Sedwin{
339174750Sedwin	keyboard_t *kbd;
340174750Sedwin	int arg[2];
341174750Sedwin	int i;
342174750Sedwin
343174750Sedwin	/* if the driver is disabled, unregister the keyboard if any */
344174750Sedwin	if ((resource_int_value("atkbd", ATKBD_DEFAULT, "disabled", &i) == 0)
345174750Sedwin	    && i != 0) {
346174750Sedwin		i = kbd_find_keyboard(ATKBD_DRIVER_NAME, ATKBD_DEFAULT);
347174750Sedwin		if (i >= 0) {
348174750Sedwin			kbd = kbd_get_keyboard(i);
349174750Sedwin			kbd_unregister(kbd);
350174750Sedwin			kbd->kb_flags &= ~KB_REGISTERED;
351174750Sedwin			return 0;
352174750Sedwin		}
353174750Sedwin	}
354174750Sedwin
355174750Sedwin	/* XXX: a kludge to obtain the device configuration flags */
356174750Sedwin	if (resource_int_value("atkbd", ATKBD_DEFAULT, "flags", &i) == 0)
357174750Sedwin		flags |= i;
358174891Sedwin
359174750Sedwin	/* probe the keyboard controller */
360174750Sedwin	atkbdc_configure();
361174750Sedwin
362174750Sedwin	/* probe the default keyboard */
363174750Sedwin	arg[0] = -1;
364174750Sedwin	arg[1] = -1;
365174750Sedwin	kbd = NULL;
366174891Sedwin	if (atkbd_probe(ATKBD_DEFAULT, arg, flags))
367174750Sedwin		return 0;
368174750Sedwin	if (atkbd_init(ATKBD_DEFAULT, &kbd, arg, flags))
369174750Sedwin		return 0;
370174750Sedwin
371174750Sedwin	/* return the number of found keyboards */
372174750Sedwin	return 1;
373174750Sedwin}
374174750Sedwin
375174750Sedwin/* low-level functions */
376174750Sedwin
377174750Sedwin/* detect a keyboard */
378174750Sedwinstatic int
379174750Sedwinatkbd_probe(int unit, void *arg, int flags)
380174750Sedwin{
381174750Sedwin	KBDC kbdc;
382174750Sedwin	int *data = (int *)arg;
383174750Sedwin
384174750Sedwin	/* XXX */
385174750Sedwin	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
386174750Sedwin		if (KBD_IS_PROBED(&default_kbd))
387174750Sedwin			return 0;
388174750Sedwin	}
389174750Sedwin
390174750Sedwin	kbdc = kbdc_open(data[0]);
391174750Sedwin	if (kbdc == NULL)
392174750Sedwin		return ENXIO;
393174750Sedwin	if (probe_keyboard(kbdc, flags)) {
394174750Sedwin		if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)
395174750Sedwin			return ENXIO;
396174750Sedwin	}
397186174Sru	return 0;
398174750Sedwin}
399186174Sru
400174750Sedwin/* reset and initialize the device */
401186174Srustatic int
402174750Sedwinatkbd_init(int unit, keyboard_t **kbdp, void *arg, int flags)
403186174Sru{
404174750Sedwin	keyboard_t *kbd;
405186174Sru	atkbd_state_t *state;
406174750Sedwin	keymap_t *keymap;
407174750Sedwin	accentmap_t *accmap;
408174750Sedwin	fkeytab_t *fkeymap;
409174750Sedwin	int fkeymap_size;
410174750Sedwin	int *data = (int *)arg;
411174750Sedwin
412174750Sedwin	/* XXX */
413174750Sedwin	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
414174750Sedwin		*kbdp = kbd = &default_kbd;
415174750Sedwin		if (KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && KBD_IS_CONFIGURED(kbd))
416174750Sedwin			return 0;
417174750Sedwin		state = &default_kbd_state;
418174750Sedwin		keymap = &default_keymap;
419174750Sedwin		accmap = &default_accentmap;
420174750Sedwin		fkeymap = default_fkeytab;
421174750Sedwin		fkeymap_size =
422174750Sedwin			sizeof(default_fkeytab)/sizeof(default_fkeytab[0]);
423174750Sedwin	} else if (*kbdp == NULL) {
424174750Sedwin		*kbdp = kbd = malloc(sizeof(*kbd), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
425174750Sedwin		if (kbd == NULL)
426174750Sedwin			return ENOMEM;
427174750Sedwin		bzero(kbd, sizeof(*kbd));
428174750Sedwin		state = malloc(sizeof(*state), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
429174750Sedwin		keymap = malloc(sizeof(key_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
430174750Sedwin		accmap = malloc(sizeof(accent_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
431174750Sedwin		fkeymap = malloc(sizeof(fkey_tab), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
432174750Sedwin		fkeymap_size = sizeof(fkey_tab)/sizeof(fkey_tab[0]);
433174750Sedwin		if ((state == NULL) || (keymap == NULL) || (accmap == NULL)
434174750Sedwin		     || (fkeymap == NULL)) {
435174750Sedwin			if (state != NULL)
436174750Sedwin				free(state, M_DEVBUF);
437174750Sedwin			if (keymap != NULL)
438174891Sedwin				free(keymap, M_DEVBUF);
439174750Sedwin			if (accmap != NULL)
440174750Sedwin				free(accmap, M_DEVBUF);
441174750Sedwin			if (fkeymap != NULL)
442174750Sedwin				free(fkeymap, M_DEVBUF);
443174750Sedwin			free(kbd, M_DEVBUF);
444174750Sedwin			return ENOMEM;
445174750Sedwin		}
446174891Sedwin		bzero(state, sizeof(*state));
447174750Sedwin	} else if (KBD_IS_INITIALIZED(*kbdp) && KBD_IS_CONFIGURED(*kbdp)) {
448174750Sedwin		return 0;
449174750Sedwin	} else {
450174750Sedwin		kbd = *kbdp;
451174750Sedwin		state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
452174750Sedwin		bzero(state, sizeof(*state));
453174750Sedwin		keymap = kbd->kb_keymap;
454174750Sedwin		accmap = kbd->kb_accentmap;
455189283Skib		fkeymap = kbd->kb_fkeytab;
456194910Sjhb		fkeymap_size = kbd->kb_fkeytab_size;
457174750Sedwin	}
458174750Sedwin
459174750Sedwin	if (!KBD_IS_PROBED(kbd)) {
460174750Sedwin		state->kbdc = kbdc_open(data[0]);
461174750Sedwin		if (state->kbdc == NULL)
462174750Sedwin			return ENXIO;
463174750Sedwin		kbd_init_struct(kbd, ATKBD_DRIVER_NAME, KB_OTHER, unit, flags,
464174750Sedwin				data[0], IO_KBDSIZE);
465174750Sedwin		bcopy(&key_map, keymap, sizeof(key_map));
466174750Sedwin		bcopy(&accent_map, accmap, sizeof(accent_map));
467174750Sedwin		bcopy(fkey_tab, fkeymap,
468174750Sedwin		      imin(fkeymap_size*sizeof(fkeymap[0]), sizeof(fkey_tab)));
469174750Sedwin		kbd_set_maps(kbd, keymap, accmap, fkeymap, fkeymap_size);
470174750Sedwin		kbd->kb_data = (void *)state;
471174750Sedwin
472174750Sedwin		if (probe_keyboard(state->kbdc, flags)) { /* shouldn't happen */
473174750Sedwin			if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)
474174750Sedwin				return ENXIO;
475174750Sedwin		} else {
476174750Sedwin			KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
477174750Sedwin		}
478174750Sedwin		atkbd_clear_state(kbd);
479174750Sedwin		state->ks_mode = K_XLATE;
480174750Sedwin		/*
481174750Sedwin		 * FIXME: set the initial value for lock keys in ks_state
482174750Sedwin		 * according to the BIOS data?
483174750Sedwin		 */
484174750Sedwin		KBD_PROBE_DONE(kbd);
485174750Sedwin	}
486174750Sedwin	if (!KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && !(flags & KB_CONF_PROBE_ONLY)) {
487174750Sedwin		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)
488174750Sedwin	    	    && init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type, kbd->kb_config)
489174750Sedwin	    	    && (kbd->kb_config & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD))
490174750Sedwin			return ENXIO;
491174750Sedwin		atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
492174750Sedwin		KBD_INIT_DONE(kbd);
493174750Sedwin	}
494174750Sedwin	if (!KBD_IS_CONFIGURED(kbd)) {
495174750Sedwin		if (kbd_register(kbd) < 0)
496174750Sedwin			return ENXIO;
497174750Sedwin		KBD_CONFIG_DONE(kbd);
498174891Sedwin	}
499174891Sedwin
500174750Sedwin	return 0;
501174750Sedwin}
502174750Sedwin
503174750Sedwin/* finish using this keyboard */
504174750Sedwinstatic int
505174750Sedwinatkbd_term(keyboard_t *kbd)
506174750Sedwin{
507174750Sedwin	kbd_unregister(kbd);
508174750Sedwin	return 0;
509174750Sedwin}
510174750Sedwin
511174750Sedwin/* keyboard interrupt routine */
512174750Sedwinstatic int
513174750Sedwinatkbd_intr(keyboard_t *kbd, void *arg)
514174750Sedwin{
515174750Sedwin	atkbd_state_t *state;
516174750Sedwin	int c;
517174750Sedwin
518174750Sedwin	if (KBD_IS_ACTIVE(kbd) && KBD_IS_BUSY(kbd)) {
519174750Sedwin		/* let the callback function to process the input */
520174750Sedwin		(*kbd->kb_callback.kc_func)(kbd, KBDIO_KEYINPUT,
521174891Sedwin					    kbd->kb_callback.kc_arg);
522174750Sedwin	} else {
523174750Sedwin		/* read and discard the input; no one is waiting for input */
524174750Sedwin		do {
525174750Sedwin			c = atkbd_read_char(kbd, FALSE);
526174750Sedwin		} while (c != NOKEY);
527174750Sedwin
528174750Sedwin		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
529174891Sedwin			/*
530174750Sedwin			 * The keyboard was not detected before;
531174750Sedwin			 * it must have been reconnected!
532174750Sedwin			 */
533174750Sedwin			state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
534174750Sedwin			init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type,
535174750Sedwin				      kbd->kb_config);
536174750Sedwin			atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
537174750Sedwin			KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
538174750Sedwin		}
539174750Sedwin	}
540174750Sedwin	return 0;
541174750Sedwin}
542174750Sedwin
543174750Sedwin/* test the interface to the device */
544174750Sedwinstatic int
545127348Sbmilekicatkbd_test_if(keyboard_t *kbd)
546127348Sbmilekic{
547127348Sbmilekic	int error;
548127348Sbmilekic	int s;
549127348Sbmilekic
550127348Sbmilekic	error = 0;
551127348Sbmilekic	empty_both_buffers(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, 10);
552127348Sbmilekic	s = spltty();
553127348Sbmilekic	if (!test_controller(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc))
554127348Sbmilekic		error = EIO;
555127348Sbmilekic	else if (test_kbd_port(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc) != 0)
556127348Sbmilekic		error = EIO;
557127348Sbmilekic	splx(s);
558127348Sbmilekic
559127348Sbmilekic	return error;
560127348Sbmilekic}
56177551Sdd
562141610Sstefanf/*
5632738Sdfr * Enable the access to the device; until this function is called,
5642731Sdfr * the client cannot read from the keyboard.
5652738Sdfr */
566174750Sedwinstatic int
567174750Sedwinatkbd_enable(keyboard_t *kbd)
5682738Sdfr{
5692731Sdfr	int s;
570
571	s = spltty();
572	KBD_ACTIVATE(kbd);
573	splx(s);
574	return 0;
575}
576
577/* disallow the access to the device */
578static int
579atkbd_disable(keyboard_t *kbd)
580{
581	int s;
582
583	s = spltty();
584	KBD_DEACTIVATE(kbd);
585	splx(s);
586	return 0;
587}
588
589/* read one byte from the keyboard if it's allowed */
590static int
591atkbd_read(keyboard_t *kbd, int wait)
592{
593	int c;
594
595	if (wait)
596		c = read_kbd_data(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
597	else
598		c = read_kbd_data_no_wait(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
599	return (KBD_IS_ACTIVE(kbd) ? c : -1);
600}
601
602/* check if data is waiting */
603static int
604atkbd_check(keyboard_t *kbd)
605{
606	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
607		return FALSE;
608	return kbdc_data_ready(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
609}
610
611/* read char from the keyboard */
612static u_int
613atkbd_read_char(keyboard_t *kbd, int wait)
614{
615	atkbd_state_t *state;
616	u_int action;
617	int scancode;
618	int keycode;
619
620	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
621next_code:
622	/* do we have a composed char to return? */
623	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0)) {
624		action = state->ks_composed_char;
625		state->ks_composed_char = 0;
626		if (action > UCHAR_MAX)
627			return ERRKEY;
628		return action;
629	}
630
631	/* see if there is something in the keyboard port */
632	if (wait) {
633		do {
634			scancode = read_kbd_data(state->kbdc);
635		} while (scancode == -1);
636	} else {
637		scancode = read_kbd_data_no_wait(state->kbdc);
638		if (scancode == -1)
639			return NOKEY;
640	}
641
642	/* return the byte as is for the K_RAW mode */
643	if (state->ks_mode == K_RAW)
644		return scancode;
645
646	/* translate the scan code into a keycode */
647	keycode = scancode & 0x7F;
648	switch (state->ks_prefix) {
649	case 0x00:	/* normal scancode */
650		switch(scancode) {
651		case 0xB8:	/* left alt (compose key) released */
652			if (state->ks_flags & COMPOSE) {
653				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
654				if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
655					state->ks_composed_char = 0;
656			}
657			break;
658		case 0x38:	/* left alt (compose key) pressed */
659			if (!(state->ks_flags & COMPOSE)) {
660				state->ks_flags |= COMPOSE;
661				state->ks_composed_char = 0;
662			}
663			break;
664		case 0xE0:
665		case 0xE1:
666			state->ks_prefix = scancode;
667			goto next_code;
668		}
669		break;
670	case 0xE0:      /* 0xE0 prefix */
671		state->ks_prefix = 0;
672		switch (keycode) {
673		case 0x1C:	/* right enter key */
674			keycode = 0x59;
675			break;
676		case 0x1D:	/* right ctrl key */
677			keycode = 0x5A;
678			break;
679		case 0x35:	/* keypad divide key */
680	    		keycode = 0x5B;
681	    		break;
682		case 0x37:	/* print scrn key */
683	    		keycode = 0x5C;
684	    		break;
685		case 0x38:	/* right alt key (alt gr) */
686	    		keycode = 0x5D;
687	    		break;
688		case 0x46:	/* ctrl-pause/break on AT 101 (see below) */
689			keycode = 0x68;
690	    		break;
691		case 0x47:	/* grey home key */
692	    		keycode = 0x5E;
693	    		break;
694		case 0x48:	/* grey up arrow key */
695	    		keycode = 0x5F;
696	    		break;
697		case 0x49:	/* grey page up key */
698	    		keycode = 0x60;
699	    		break;
700		case 0x4B:	/* grey left arrow key */
701	    		keycode = 0x61;
702	    		break;
703		case 0x4D:	/* grey right arrow key */
704	    		keycode = 0x62;
705	    		break;
706		case 0x4F:	/* grey end key */
707	    		keycode = 0x63;
708	    		break;
709		case 0x50:	/* grey down arrow key */
710	    		keycode = 0x64;
711	    		break;
712		case 0x51:	/* grey page down key */
713	    		keycode = 0x65;
714	    		break;
715		case 0x52:	/* grey insert key */
716	    		keycode = 0x66;
717	    		break;
718		case 0x53:	/* grey delete key */
719	    		keycode = 0x67;
720	    		break;
721		/* the following 3 are only used on the MS "Natural" keyboard */
722		case 0x5b:	/* left Window key */
723	    		keycode = 0x69;
724	    		break;
725		case 0x5c:	/* right Window key */
726	    		keycode = 0x6a;
727	    		break;
728		case 0x5d:	/* menu key */
729	    		keycode = 0x6b;
730	    		break;
731		default:	/* ignore everything else */
732	    		goto next_code;
733		}
734		break;
735    	case 0xE1:	/* 0xE1 prefix */
736		/*
737		 * The pause/break key on the 101 keyboard produces:
738		 * E1-1D-45 E1-9D-C5
739		 * Ctrl-pause/break produces:
740		 * E0-46 E0-C6 (See above.)
741		 */
742		state->ks_prefix = 0;
743		if (keycode == 0x1D)
744	    		state->ks_prefix = 0x1D;
745		goto next_code;
746		/* NOT REACHED */
747    	case 0x1D:	/* pause / break */
748		state->ks_prefix = 0;
749		if (keycode != 0x45)
750			goto next_code;
751		keycode = 0x68;
752		break;
753	}
754
755	if (kbd->kb_type == KB_84) {
756		switch (keycode) {
757		case 0x37:	/* *(numpad)/print screen */
758			if (state->ks_flags & SHIFTS)
759	    			keycode = 0x5c;	/* print screen */
760			break;
761		case 0x45:	/* num lock/pause */
762			if (state->ks_flags & CTLS)
763				keycode = 0x68;	/* pause */
764			break;
765		case 0x46:	/* scroll lock/break */
766			if (state->ks_flags & CTLS)
767				keycode = 0x6c;	/* break */
768			break;
769		}
770	} else if (kbd->kb_type == KB_101) {
771		switch (keycode) {
772		case 0x5c:	/* print screen */
773			if (state->ks_flags & ALTS)
774				keycode = 0x54;	/* sysrq */
775			break;
776		case 0x68:	/* pause/break */
777			if (state->ks_flags & CTLS)
778				keycode = 0x6c;	/* break */
779			break;
780		}
781	}
782
783	/* return the key code in the K_CODE mode */
784	if (state->ks_mode == K_CODE)
785		return (keycode | (scancode & 0x80));
786
787	/* compose a character code */
788	if (state->ks_flags & COMPOSE) {
789		switch (keycode | (scancode & 0x80)) {
790		/* key pressed, process it */
791		case 0x47: case 0x48: case 0x49:	/* keypad 7,8,9 */
792			state->ks_composed_char *= 10;
793			state->ks_composed_char += keycode - 0x40;
794			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
795				return ERRKEY;
796			goto next_code;
797		case 0x4B: case 0x4C: case 0x4D:	/* keypad 4,5,6 */
798			state->ks_composed_char *= 10;
799			state->ks_composed_char += keycode - 0x47;
800			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
801				return ERRKEY;
802			goto next_code;
803		case 0x4F: case 0x50: case 0x51:	/* keypad 1,2,3 */
804			state->ks_composed_char *= 10;
805			state->ks_composed_char += keycode - 0x4E;
806			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
807				return ERRKEY;
808			goto next_code;
809		case 0x52:				/* keypad 0 */
810			state->ks_composed_char *= 10;
811			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
812				return ERRKEY;
813			goto next_code;
814
815		/* key released, no interest here */
816		case 0xC7: case 0xC8: case 0xC9:	/* keypad 7,8,9 */
817		case 0xCB: case 0xCC: case 0xCD:	/* keypad 4,5,6 */
818		case 0xCF: case 0xD0: case 0xD1:	/* keypad 1,2,3 */
819		case 0xD2:				/* keypad 0 */
820			goto next_code;
821
822		case 0x38:				/* left alt key */
823			break;
824
825		default:
826			if (state->ks_composed_char > 0) {
827				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
828				state->ks_composed_char = 0;
829				return ERRKEY;
830			}
831			break;
832		}
833	}
834
835	/* keycode to key action */
836	action = genkbd_keyaction(kbd, keycode, scancode & 0x80,
837				  &state->ks_state, &state->ks_accents);
838	if (action == NOKEY)
839		goto next_code;
840	else
841		return action;
842}
843
844/* check if char is waiting */
845static int
846atkbd_check_char(keyboard_t *kbd)
847{
848	atkbd_state_t *state;
849
850	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
851		return FALSE;
852	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
853	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0))
854		return TRUE;
855	return kbdc_data_ready(state->kbdc);
856}
857
858/* some useful control functions */
859static int
860atkbd_ioctl(keyboard_t *kbd, u_long cmd, caddr_t arg)
861{
862	/* trasnlate LED_XXX bits into the device specific bits */
863	static u_char ledmap[8] = {
864		0, 4, 2, 6, 1, 5, 3, 7,
865	};
866	atkbd_state_t *state = kbd->kb_data;
867	int error;
868	int s;
869	int i;
870
871	s = spltty();
872	switch (cmd) {
873
874	case KDGKBMODE:		/* get keyboard mode */
875		*(int *)arg = state->ks_mode;
876		break;
877	case KDSKBMODE:		/* set keyboard mode */
878		switch (*(int *)arg) {
879		case K_XLATE:
880			if (state->ks_mode != K_XLATE) {
881				/* make lock key state and LED state match */
882				state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
883				state->ks_state |= KBD_LED_VAL(kbd);
884			}
885			/* FALL THROUGH */
886		case K_RAW:
887		case K_CODE:
888			if (state->ks_mode != *(int *)arg) {
889				atkbd_clear_state(kbd);
890				state->ks_mode = *(int *)arg;
891			}
892			break;
893		default:
894			splx(s);
895			return EINVAL;
896		}
897		break;
898
899	case KDGETLED:		/* get keyboard LED */
900		*(int *)arg = KBD_LED_VAL(kbd);
901		break;
902	case KDSETLED:		/* set keyboard LED */
903		/* NOTE: lock key state in ks_state won't be changed */
904		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
905			splx(s);
906			return EINVAL;
907		}
908		i = *(int *)arg;
909		/* replace CAPS LED with ALTGR LED for ALTGR keyboards */
910		if (kbd->kb_keymap->n_keys > ALTGR_OFFSET) {
911			if (i & ALKED)
912				i |= CLKED;
913			else
914				i &= ~CLKED;
915		}
916		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
917			error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_LEDS,
918					  ledmap[i & LED_MASK]);
919			if (error) {
920				splx(s);
921				return error;
922			}
923		}
924		KBD_LED_VAL(kbd) = *(int *)arg;
925		break;
926
927	case KDGKBSTATE:	/* get lock key state */
928		*(int *)arg = state->ks_state & LOCK_MASK;
929		break;
930	case KDSKBSTATE:	/* set lock key state */
931		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
932			splx(s);
933			return EINVAL;
934		}
935		state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
936		state->ks_state |= *(int *)arg;
937		splx(s);
938		/* set LEDs and quit */
939		return atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, arg);
940
941	case KDSETREPEAT:	/* set keyboard repeat rate (new interface) */
942		splx(s);
943		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
944			return 0;
945		i = typematic(((int *)arg)[0], ((int *)arg)[1]);
946		return write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, i);
947
948	case KDSETRAD:		/* set keyboard repeat rate (old interface) */
949		splx(s);
950		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
951			return 0;
952		return write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, *(int *)arg);
953
954	case PIO_KEYMAP:	/* set keyboard translation table */
955	case PIO_KEYMAPENT:	/* set keyboard translation table entry */
956	case PIO_DEADKEYMAP:	/* set accent key translation table */
957		state->ks_accents = 0;
958		/* FALL THROUGH */
959	default:
960		splx(s);
961		return genkbd_commonioctl(kbd, cmd, arg);
962	}
963
964	splx(s);
965	return 0;
966}
967
968/* lock the access to the keyboard */
969static int
970atkbd_lock(keyboard_t *kbd, int lock)
971{
972	return kbdc_lock(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, lock);
973}
974
975/* clear the internal state of the keyboard */
976static void
977atkbd_clear_state(keyboard_t *kbd)
978{
979	atkbd_state_t *state;
980
981	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
982	state->ks_flags = 0;
983	state->ks_polling = 0;
984	state->ks_state &= LOCK_MASK;	/* preserve locking key state */
985	state->ks_accents = 0;
986	state->ks_composed_char = 0;
987#if 0
988	state->ks_prefix = 0; /* XXX */
989#endif
990}
991
992/* save the internal state */
993static int
994atkbd_get_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
995{
996	if (len == 0)
997		return sizeof(atkbd_state_t);
998	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
999		return -1;
1000	bcopy(kbd->kb_data, buf, sizeof(atkbd_state_t));
1001	return 0;
1002}
1003
1004/* set the internal state */
1005static int
1006atkbd_set_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
1007{
1008	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
1009		return ENOMEM;
1010	if (((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc
1011		!= ((atkbd_state_t *)buf)->kbdc)
1012		return ENOMEM;
1013	bcopy(buf, kbd->kb_data, sizeof(atkbd_state_t));
1014	return 0;
1015}
1016
1017static int
1018atkbd_poll(keyboard_t *kbd, int on)
1019{
1020	atkbd_state_t *state;
1021	int s;
1022
1023	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
1024	s = spltty();
1025	if (on)
1026		++state->ks_polling;
1027	else
1028		--state->ks_polling;
1029	splx(s);
1030	return 0;
1031}
1032
1033/* local functions */
1034
1035static int
1036setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr)
1037{
1038	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1039		KBD_KBD_CONTROL_BITS,
1040		((port) ? KBD_ENABLE_KBD_PORT : KBD_DISABLE_KBD_PORT)
1041		    | ((intr) ? KBD_ENABLE_KBD_INT : KBD_DISABLE_KBD_INT)))
1042		return 1;
1043	return 0;
1044}
1045
1046static int
1047get_kbd_echo(KBDC kbdc)
1048{
1049	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1050	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE))
1051		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1052		return ENXIO;
1053
1054	/* see if something is present */
1055	write_kbd_command(kbdc, KBDC_ECHO);
1056	if (read_kbd_data(kbdc) != KBD_ECHO) {
1057		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1058		test_controller(kbdc);
1059		test_kbd_port(kbdc);
1060		return ENXIO;
1061	}
1062
1063	/* enable the keyboard port and intr. */
1064	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE)) {
1065		/*
1066		 * CONTROLLER ERROR
1067		 * This is serious; the keyboard intr is left disabled!
1068		 */
1069		return ENXIO;
1070	}
1071
1072	return 0;
1073}
1074
1075static int
1076probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags)
1077{
1078	/*
1079	 * Don't try to print anything in this function.  The low-level
1080	 * console may not have been initialized yet...
1081	 */
1082	int err;
1083	int c;
1084	int m;
1085
1086	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1087		/* driver error? */
1088		return ENXIO;
1089	}
1090
1091	/* flush any noise in the buffer */
1092	empty_both_buffers(kbdc, 10);
1093
1094	/* save the current keyboard controller command byte */
1095	m = kbdc_get_device_mask(kbdc) & ~KBD_KBD_CONTROL_BITS;
1096	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1097	if (c == -1) {
1098		/* CONTROLLER ERROR */
1099		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1100		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1101		return ENXIO;
1102	}
1103
1104	/*
1105	 * The keyboard may have been screwed up by the boot block.
1106	 * We may just be able to recover from error by testing the controller
1107	 * and the keyboard port. The controller command byte needs to be
1108	 * saved before this recovery operation, as some controllers seem
1109	 * to set the command byte to particular values.
1110	 */
1111	test_controller(kbdc);
1112	test_kbd_port(kbdc);
1113
1114	err = get_kbd_echo(kbdc);
1115	if (err == 0) {
1116		kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1117	} else {
1118		if (c != -1)
1119			/* try to restore the command byte as before */
1120			set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1121		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1122	}
1123
1124	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1125	return err;
1126}
1127
1128static int
1129init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags)
1130{
1131	int codeset;
1132	int id;
1133	int c;
1134
1135	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1136		/* driver error? */
1137		return EIO;
1138	}
1139
1140	/* save the current controller command byte */
1141	empty_both_buffers(kbdc, 10);
1142	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1143	if (c == -1) {
1144		/* CONTROLLER ERROR */
1145		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1146		printf("atkbd: unable to get the current command byte value.\n");
1147		return EIO;
1148	}
1149	if (bootverbose)
1150		printf("atkbd: the current kbd controller command byte %04x\n",
1151		       c);
1152#if 0
1153	/* override the keyboard lock switch */
1154	c |= KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK;
1155#endif
1156
1157	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1158	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE)) {
1159		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1160		printf("atkbd: unable to set the command byte.\n");
1161		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1162		return EIO;
1163	}
1164
1165	/*
1166	 * Check if we have an XT keyboard before we attempt to reset it.
1167	 * The procedure assumes that the keyboard and the controller have
1168	 * been set up properly by BIOS and have not been messed up
1169	 * during the boot process.
1170	 */
1171	codeset = -1;
1172	if (flags & KB_CONF_ALT_SCANCODESET)
1173		/* the user says there is a XT keyboard */
1174		codeset = 1;
1175#ifdef KBD_DETECT_XT_KEYBOARD
1176	else if ((c & KBD_TRANSLATION) == 0) {
1177		/* SET_SCANCODE_SET is not always supported; ignore error */
1178		if (send_kbd_command_and_data(kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 0)
1179			== KBD_ACK)
1180			codeset = read_kbd_data(kbdc);
1181	}
1182	if (bootverbose)
1183		printf("atkbd: scancode set %d\n", codeset);
1184#endif /* KBD_DETECT_XT_KEYBOARD */
1185
1186	*type = KB_OTHER;
1187	id = get_kbd_id(kbdc);
1188	switch(id) {
1189	case 0x41ab:
1190	case 0x83ab:
1191		*type = KB_101;
1192		break;
1193	case -1:	/* AT 84 keyboard doesn't return ID */
1194		*type = KB_84;
1195		break;
1196	default:
1197		break;
1198	}
1199	if (bootverbose)
1200		printf("atkbd: keyboard ID 0x%x (%d)\n", id, *type);
1201
1202	/* reset keyboard hardware */
1203	if (!(flags & KB_CONF_NO_RESET) && !reset_kbd(kbdc)) {
1204		/*
1205		 * KEYBOARD ERROR
1206		 * Keyboard reset may fail either because the keyboard
1207		 * doen't exist, or because the keyboard doesn't pass
1208		 * the self-test, or the keyboard controller on the
1209		 * motherboard and the keyboard somehow fail to shake hands.
1210		 * It is just possible, particularly in the last case,
1211		 * that the keyoard controller may be left in a hung state.
1212		 * test_controller() and test_kbd_port() appear to bring
1213		 * the keyboard controller back (I don't know why and how,
1214		 * though.)
1215		 */
1216		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1217		test_controller(kbdc);
1218		test_kbd_port(kbdc);
1219		/*
1220		 * We could disable the keyboard port and interrupt... but,
1221		 * the keyboard may still exist (see above).
1222		 */
1223		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1224		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1225		if (bootverbose)
1226			printf("atkbd: failed to reset the keyboard.\n");
1227		return EIO;
1228	}
1229
1230	/*
1231	 * Allow us to set the XT_KEYBD flag in UserConfig so that keyboards
1232	 * such as those on the IBM ThinkPad laptop computers can be used
1233	 * with the standard console driver.
1234	 */
1235	if (codeset == 1) {
1236		if (send_kbd_command_and_data(kbdc,
1237			KBDC_SET_SCANCODE_SET, codeset) == KBD_ACK) {
1238			/* XT kbd doesn't need scan code translation */
1239			c &= ~KBD_TRANSLATION;
1240		} else {
1241			/*
1242			 * KEYBOARD ERROR
1243			 * The XT kbd isn't usable unless the proper scan
1244			 * code set is selected.
1245			 */
1246			set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1247			kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1248			printf("atkbd: unable to set the XT keyboard mode.\n");
1249			return EIO;
1250		}
1251	}
1252
1253#ifdef __alpha__
1254	if (send_kbd_command_and_data(
1255		kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 2) != KBD_ACK) {
1256		printf("atkbd: can't set translation.\n");
1257
1258	}
1259	c |= KBD_TRANSLATION;
1260#endif
1261
1262	/* enable the keyboard port and intr. */
1263	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1264		KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK,
1265		(c & (KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK))
1266		    | KBD_ENABLE_KBD_PORT | KBD_ENABLE_KBD_INT)) {
1267		/*
1268		 * CONTROLLER ERROR
1269		 * This is serious; we are left with the disabled
1270		 * keyboard intr.
1271		 */
1272		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1273		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1274		printf("atkbd: unable to enable the keyboard port and intr.\n");
1275		return EIO;
1276	}
1277
1278	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1279	return 0;
1280}
1281
1282static int
1283write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data)
1284{
1285    int s;
1286
1287    /* prevent the timeout routine from polling the keyboard */
1288    if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE))
1289	return EBUSY;
1290
1291    /* disable the keyboard and mouse interrupt */
1292    s = spltty();
1293#if 0
1294    c = get_controller_command_byte(kbdc);
1295    if ((c == -1)
1296	|| !set_controller_command_byte(kbdc,
1297            kbdc_get_device_mask(kbdc),
1298            KBD_DISABLE_KBD_PORT | KBD_DISABLE_KBD_INT
1299                | KBD_DISABLE_AUX_PORT | KBD_DISABLE_AUX_INT)) {
1300	/* CONTROLLER ERROR */
1301        kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1302	splx(s);
1303	return EIO;
1304    }
1305    /*
1306     * Now that the keyboard controller is told not to generate
1307     * the keyboard and mouse interrupts, call `splx()' to allow
1308     * the other tty interrupts. The clock interrupt may also occur,
1309     * but the timeout routine (`scrn_timer()') will be blocked
1310     * by the lock flag set via `kbdc_lock()'
1311     */
1312    splx(s);
1313#endif
1314
1315    if (send_kbd_command_and_data(kbdc, command, data) != KBD_ACK)
1316        send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
1317
1318#if 0
1319    /* restore the interrupts */
1320    if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1321            kbdc_get_device_mask(kbdc),
1322	    c & (KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_AUX_CONTROL_BITS))) {
1323	/* CONTROLLER ERROR */
1324    }
1325#else
1326    splx(s);
1327#endif
1328    kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1329
1330    return 0;
1331}
1332
1333static int
1334get_kbd_id(KBDC kbdc)
1335{
1336	int id1, id2;
1337
1338	empty_both_buffers(kbdc, 10);
1339	id1 = id2 = -1;
1340	if (send_kbd_command(kbdc, KBDC_SEND_DEV_ID) != KBD_ACK)
1341		return -1;
1342
1343	DELAY(10000); 	/* 10 msec delay */
1344	id1 = read_kbd_data(kbdc);
1345	if (id1 != -1)
1346		id2 = read_kbd_data(kbdc);
1347
1348	if ((id1 == -1) || (id2 == -1)) {
1349		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1350		test_controller(kbdc);
1351		test_kbd_port(kbdc);
1352		return -1;
1353	}
1354	return ((id2 << 8) | id1);
1355}
1356
1357static int
1358typematic(int delay, int rate)
1359{
1360	static int delays[] = { 250, 500, 750, 1000 };
1361	static int rates[] = {  34,  38,  42,  46,  50,  55,  59,  63,
1362				68,  76,  84,  92, 100, 110, 118, 126,
1363			       136, 152, 168, 184, 200, 220, 236, 252,
1364			       272, 304, 336, 368, 400, 440, 472, 504 };
1365	int value;
1366	int i;
1367
1368	for (i = sizeof(delays)/sizeof(delays[0]) - 1; i > 0; --i) {
1369		if (delay >= delays[i])
1370			break;
1371	}
1372	value = i << 5;
1373	for (i = sizeof(rates)/sizeof(rates[0]) - 1; i > 0; --i) {
1374		if (rate >= rates[i])
1375			break;
1376	}
1377	value |= i;
1378	return value;
1379}
1380
1381#endif /* NATKBD > 0 */
1382